آغاز کوچ ماهیان مولد دریای خزر؛ تلاش برای احیای ذخایر آبزیان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مازندران، پایان فصل صید در دریای خزر، آغاز مهاجرت سالانه ماهیان مولد به رودخانه‌ها برای زادآوری است؛ مرحله‌ای حیاتی در چرخه زندگی این آبزیان که به دلیل چالش‌های مختلف، سال‌هاست با مشکلات جدی روبرو شده است.

کریم‌زاده، مدیرکل شیلات مازندران، با بیان اینکه ۹۰ درصد گونه‌های دریای خزر رودکوچ هستند، توضیح داد که این ماهیان برای تخم‌ریزی به بالادست رودخانه‌ها مهاجرت می‌کنند. در این فرآیند، ماهیان بالغ برای مدت یک ماه در رودخانه‌ها می‌مانند و بچه‌ماهی‌هایی که جان سالم به در می‌برند، پس از حدود ۴۵ روز با وزنی در حدود ۲ تا ۳ گرم به سمت دریا بازمی‌گردند.

اما این چرخه طبیعی طی سال‌های اخیر به دلیل آلودگی رودخانه‌ها، کاهش منابع آبی، و صید بی‌رویه دچار اختلال شده است. کریم‌زاده تأکید کرد که میزان صید ماهیان استخوانی طی دو دهه گذشته از حدود ۱۲ هزار تن به ۳۹۰۰ تن در سال جاری کاهش یافته است که این روند نگران‌کننده، جمعیت ماهیان مولد را در معرض خطر جدی قرار داده است.

شیلات مازندران در مسیر احیای ذخایر آبزیان

با هدف حفظ و احیای ذخایر ماهیان دریای خزر، شیلات مازندران اقدامات متعددی را برنامه‌ریزی و اجرا کرده است. سرهنگ ملکی، فرمانده یگان حفاظت از منابع آبزی مازندران، از استقرار نیروهای یگان به صورت ۲۴ ساعته در هشت رودخانه تکثیر مصنوعی خبر داد. وی همچنین افزود: نیروها با استفاده از کانکس در هشت رودخانه اصلی مستقر هستند تا از زادآوری طبیعی ماهیان در این رودخانه‌ها حفاظت کنند.

در گام بعدی، شیلات مازندران از تکثیر طبیعی و مصنوعی برای افزایش جمعیت ماهیان دریای خزر بهره می‌برد. کریم‌زاده اعلام کرد که طی چهار دهه گذشته، حدود ۲ میلیارد قطعه از انواع ماهیان استخوانی، خاویاری و آزاد تولید و به منظور احیای ذخایر، در رودخانه‌های مهم شیلاتی رهاسازی شده‌اند.

نقش مرکز شهید رجایی در احیای ذخایر دریای خزر

مرکز شیلاتی شهید رجایی که از سال ۱۳۶۰ به صورت اختصاصی به تولید بچه‌ماهی برای دریای خزر پرداخته است، نقشی کلیدی در حفظ ذخایر این دریا ایفا کرده است. هر ساله این مرکز حدود ۷۰ میلیون قطعه ماهی سفید، ۱۰ میلیون بچه‌ماهی کپور و ۵۰۰ هزار قطعه ماهی خاویاری تولید می‌کند که به دریا رهاسازی می‌شوند. این اقدامات بخشی از تلاش‌های مستمر شیلات مازندران برای مقابله با کاهش ذخایر ماهیان دریای خزر است.

بحران‌ها و امیدها

از آلودگی‌های زیست‌محیطی گرفته تا مدیریت ضعیف منابع آبی و صید بی‌رویه، چالش‌های متعددی باعث مختل شدن چرخه طبیعی مهاجرت ماهیان شده‌اند. با این حال، تلاش‌های شیلات مازندران در احیای ذخایر و حفاظت از رودخانه‌ها، نقطه امیدی برای آینده ماهیان مولد و حفظ ذخایر طبیعی دریای خزر است.

این اقدامات به شرط حمایت بیشتر از برنامه‌های حفاظت رودخانه‌ها و ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی، می‌تواند گامی مؤثر در جهت نجات چرخه زندگی ماهیان مولد و بازسازی ذخایر ارزشمند دریای خزر باشد.

حامد گلی گزارش می دهد