کارشناس مسائل بین الملل در گفتگوی ویژه خبری؛
رویای آمریکایی بر باد رفته است
کارشناس مسائل بین الملل گفت: نتیجه انتخابات آمریکا و پیروزی ترامپ بر هریس نشان از نارضایتی و اعتراض جامعه آمریکا دارد. جامعه ای که مشکلات اساسی معیشتی دارد و به نوعی رویای آمریکایی از بین رفته است.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، برنامه گفتگوی ویژه خبری چهارشنبه ۱۶ آبان ماه با موضوع بازگشت ترامپ به کاخ سفید و با حضور، امیرعلی ابوالفتح – کارشناس مسائل آمریکا، عباس اصلانی – کارشناس مسائل بین الملل (حضوری در استودیو)، علی رجبی – خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما (ارتباط تصویری – نیویورک) و ثمانه اکوان – کارشناس مسائل آمریکا (ارتباط تلفنی) پخش شد که مشروح این برنامه را در زیر میخوانید:
مقدمه مجری: دونالد ترامپ دومین بار رئیس جمهور آمریکا شد، جمهوری خواهان در انتخابات مجلس سنا و مجلس نمایندگان رقیب را شکست دادند، جنبش حماس ابراز امیدواری کرد که آمریکا حمایت کورکورانه از رژیم صهیونیستی را کنار بگذارد، وزیر امور خارجه آلمان از کشورهای اروپایی خواسته برای تامین امنیت خودشان مسئولیت بیشتری بپذیرند، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه گفت برنامهای برای تبریک به دونالد ترامپ ندارد و او براساس اقداماتش قضاوت خواهد شد.
در مورد بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید و تغییرات سیاست داخلی و خارجی آمریکا صحبت میکنیم.
سوال: در مورد بازگشت دوباره دونالد ترامپ به کاخ سفید و تغییرات احتمالی سیاستهای داخلی و خارجی آمریکا صحبت کنیم، اول بازتاب رسانهای از انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا و دلایل شکست هریس در انتخابات ریاست جمهوری ایالت آمریکا و ارتباط تصویری با علی رجبی خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در نیویورک، بازتابهای رسانهای انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا و شکست هریس؟
علی رجبی: همچنان در رسانههای آمریکا رایهای الکترال هم انتخابات ریاست جمهوری، هم مجلس سنا و مجلس نمایندگان در حال به روز رسانی است و تا الان در ایالت آرای الکترال دو نامزد جمهوری خواه و دموکرات یعنی ترامپ و هریس به ۲۲۷ به نفع ترامپ و از مرز ۲۷۰ رای الکترال به معنای نهایی شدن ترامپ رئیس جمهور منتخب و بعدی آمریکا محسوب میشود با این حال تکلیف ۳۷ رای الکترال مشخص نشده است، اگرچه تاثیری در نتیجه نخواهد داشت، کاملا هریس پیش بینی میکرد که ترامپ ۳۱۲ رای الکترال و کاملا هریس ۲۲۶ رای الکترال در شمارش آرا خواهد داشت.
مجلس سنا تعیین یک سوم کرسیهای مجلس سنا بود تا همین الان که تعدادی از آرا شمارش مانده است جمهوری خواهان ۵۲ کرسی را کسب کردند و دموکرات ۴۲ کرسی و هنوز شمارش ادامه دارد، در مجلس نمایندگان همچنان شمارش آرا ادامه دارد و نهایی نشده است، اما فاصله نامزدهای حزب جمهوری خواه به حد نصاب ۲۱۸ کرسی برای اکثریت مجلس نمایندگان، الان جمهوری خواهان ۲۰۴ مجلس نمایندگان را برای خودشان و دموکرات ۱۸۲ کرسی و این شرایط حزب جمهوری خواه هم کاخ سفید و هم اکثریت مجلس نمایندگان و اکثریت مجلس سنا در اختیار داشته باشند و این تحقق حاکمیت یکپارچه در حکومت آمریکا تلقی میشود.
خود ترامپ توقع این را داشت و این حاکمیت بی سابقه در قدرت محسوب میشود. این شرایط اگر محقق شود و بعد از سکان دار کاخ سفید ترامپ خواهد بود و در عملکرد تغییری نخواهد کرد و ترامپ هیچ مانعی در مجلس سنا و مجلس نمایندگان نخواهد داشت و برای تحقق انتخابهای داخلی و هم انتخاب قضات دیوان عالی، راجع به عواملی که اشاره کردید به نظر میرسد بیشتر ازهر چیزی عامل پیروزی دونالد ترامپ بر کاملا هریس به عنوان نامزد حزب دموکرات عملکرد ضعیف و ناکارآمد و خطاهای زیاد دولت دموکرات در راس آنها جو بایدن و کاملا هریس بودند و همه خطاهای این دولت نه تنها جو بایدن که برعهده کاملا هریس هم مردم آمریکا میدیدند و تاثیرش را دیدیم و در شرایطی که در این مدت تصدی جو بایدن و کاملا هریس بی سابقهترین گرانی مردم آمریکا در چهاردهه اخیر این کشور شاهد بودند و با بحران مهاجران غیر قانونی و به تبع آنها ناامنی اجتماعی مردم آمریکا دست و پنجه نرم میکردند و ترامپ توانست بر این موج سوار شود و به صورت کاملا هدفمند و برنامه ریزی شده و با مهارت مردم آمریکا در این دو موضوع ترساند، بحث بحران مهاجران و ناامنی اجتماعی ناشی از آن و وقتی گرانی و تورم و ناامیدی و یاس از آینده و وضع اقتصادی در ادامه حاکمیت دموکراتها و ترامپ با بحرانهای متعدد روبه رو و چندین محکومیت قضایی دارد و چندین بار محاکمه شده است و کیفرخواست دارد. ۴ محکومیت و اتهام قضایی دارد، در روزهای آینده زمان برگزاری یک محاکمه دونالد ترامپ است که وکلای او که بعد از انتخابات او را کمک کنند و شرایط ترامپ در این حوزه تغییرکرده است و در حوزه سیاست خارجه اشاره کنم، در سیاست خارجی موضوع غزه و حمایتهای از رژیم صهیونیستی در نارضایتی بخش عمومی جامعه آمریکا باعث شکست دموکراتها در این انتخابات شد.
سوال: خیلی متشکر از آقای علی رجبی خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در نیویورک، توضیحاتی دادند در مورد محکومیتهای متعدد دونالد ترامپ، محکومیت کیفری، پروندههای مختلف مالی، سیاسی، امنیتی و قضایی و پیروزی در میدان رقابت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و دلایل این پیروزی؟
ابوالفتح: این خیلی عجیب است، در هر کشور دیگری بود یکی از نامزدها این قدر مورد اتهام قرار میگرفت، کلکسیونی از اتهامات مسائل اخلاقی و فردی گرفته تا مسائل امنیتی، قاعدتا باید به حاشیه سیاست رانده میشد و اقبالی به او نشان داده نمیشد، ترامپ هر چه بیشتر مورد اتهام قرار گرفت و پاش به دادگاه باز شد در میان حامیانش محبوبتر شد، علتش این است که اعتماد به بخشهای از حاکمیت آمریکا که در این موضوع مشخص تشکیلات قضایی است به شدت کاهش پیدا کرده است، تا یکی دو دهه پیش وقتی نظر سنجی میکردند مورد اعتمادترین نهاد دیوان عالی فدرال بود.
اول کنگره نسبت بهش بی اعتماد بودند بعد ریاست جمهوری و بعد دیوان یا تشکیلات قضایی.
الان چند سال است که بی اعتمادی به دادگاهها افزایش پیدا کرده است، این هفتاد میلیون نفری که رای دادند به دونالد ترامپ یا برای شان مهم نیست که یک نفر که در مذان اتهام در این چنین سطحی قرار گرفته به عنوان منتخب و به عنوان رئیس جمهور مسند کار را دست بگیرد یا اعتماد ندارند یا هر دوش باشد، شاید معتقدند که این پرونده سازی برای حذف رقیب بوده است که این در میان مدت اثرات مخربی بر اداره جامعه ایجاد کند.
بلاخره دستگاه قضایی مامور برقراری نظم و امنیت و مقابله با متخلفین، وقتی چنین نگاهی وجود دارد میتواند اثر بگذارد روی بقیه عوامل.
آقای رجبی اشاره کردند که نارضایتی از دولت بایدن و نارضایتی از وضع موجود.. فقط بایدن نیست، از سال ۲۰۱۶ هر شخصی که نماینده جریان حاکم که مسئول وضع موجود بوده است در انتخابات شکست خورده است.
هیلاری کلینتون ادامه اوباما شکست خورد، ترامپ در سال ۲۰۲۰ ادامه خودش بود، رئیس جمهور بود و مسئول بود شکست خورد، سال ۲۰۲۴ کاملا هریس شکست خورد و نشان داد که مردم ناراضی هستند و خیلی مهم نیست که جمهوری خواه یا دموکرات هست، نشان میدهد که وضع موجود راضی کننده نیست و برای خشم و عصیان و سرخوردگی را از این طریق نشان میدهند.
بایدن از رقابتها کنار رفت به این دلیل بود که نسبت به عملکردش اعتراض داشتند، بنابراین الان وضعیت به گونهای است که هر دولتی سرکار بیاید احتمال این که بتواند دو دوره شود ضعیف است، یک زمانی روسای جمهوری تک دورهای محدود بود ولی الان دو دوره روسای جمهور آمریکا تک دورهای هستند و ممکن است که آقای ترامپ که نمیتواند در دوره بعدی شرکت کند ولی نماینده اش یا معاون در سال ۲۰۲۸ شکست بخورد، چون مردم آمریکا ناراضی هستند.
سوال: چهار سال قبل دونالد ترامپ تک دورهای شد و الان دموکراتها تک دورهای شدند، پیام این تک دورهای شدن چیست؟
عباس اصلانی: یک بخشی برمی گردد به این که جامعه آمریکا دو پاره شده است و سعی میکند که موقعی که از یک رئیس جمهور مستقر خسته میشود شاید یک رئیس جمهور جدید را امتحان کند که نه او هم همچین وضعیتی دارد، شکستی که شاید دموکرات از ترامپ خوردند، شکست از ترامپ نبود از خودشان و عملکرد خودشان در اصل شکست خوردند.
عملکردی که بایدن داشت همان طوری که اشاره شد شاید تصور این بود که اگر کاملا هریس بیاید بخشی از آرای مهاجرین و بانوان د ر آمریکا و بخشی از اقشار جذب کند که موفق نبودند.
خیلی از سلبریتیها آمدند پشت دموکراتها ایستادند و تا یک هفته پیش سعی میکردند که فضا به این سمت ببرند که انگار هریس شانس بیشتری برای برنده شدند ولی در یک هفته فضا بیشتر در سطح رسانهای به نفع ترامپ چرخید، موضوعات اقتصادی، بحث مهاجرین، همان طور که خبرنگارتان اشاره کردند بحث جنگ در غزه.
ترامپ گفتمانش و شعار اصلی اش تمرکز بر آمریکاست، تمرکز بر آمریکا یعنی این که منافع اقتصادی بیاید داخل کشور.
چون جنگ خارجی باعث هزینههای هنگفت میشود به خاطر همین ترامپ آمد و گفت اگر من رئیس جمهور بودم در اوکراین جنگ نمیشد یا بحث حمایت دولت مستقر در آمریکا از جنایات اسرائیل در غزه و لبنان و منطقه باعث شد درایالتهای مثل میشیگان که اعراب و مسلمانان آن جا جمعیت قابل توجهی دارند رنگ این ایالت قرمز شود یعنی به ترامپ رای دهد نه این که مشارکت برود بالا، بروند به ترامپ دهند، مشارکت تا حدودی کاهش پیدا کرد و به بایدن رای ندادند، یک صحبت ترامپ گفت اگر من رئیس جمهور باشم چند ساعته یا چند روزه جنگ غزه را تمام میکنم با هدف جلب آرای این بخشی از رای دهندگان بود، فراموش نکنیم ترامپ محصول جریانی است که با هیئت حاکمه در کشور مشکل دارد، جریانی که صدای اعتراضی خودش در رفتارهایی شورشی گونه علیه سیستم حاکم در آمریکا موقعی که محاکمه میشود به جای این که محبوبیتش کم میشود، افزایش پیدا میکند.
اتفاقاتی مثل تیراندازی که بود به نوعی دوپینگی بود برای ترامپ که مظلوم نمایی را نشان دهد که بگوید که به مردم که من بخواهم بیایم، میخواهند من را حذف فیزیکی کنند و ترور کنند و این بچسباند به اتفاقات قبلی مثل دادگاه و اظهار نظرهایی که در عرصه سیاسی بوده است و برای خودش محبوبیتش را اضافه کنند.
دموکراتها مخصوصا این دور و بایدن و کاملا هریس نماینده هیئت حاکمه به نوعی بودند و ترامپ سعی کرد خودش را جدا کند مثل سابق و بگوید مردم من باشماهستم و با اینها نیستم که در کنار ضعف عملکرد دولت بایدن که کاملاهریس معاونش بود از خودشان شکست بخورند و ترامپ از این فرصت به عنوان پاس گل استفاده کرد و پیروز شد.
سوال: بخشی از صحبت شما آقای ابوالفتح اشاره داشت به این که جوبایدن یکی از عوامل شکست هریس بود، این را ارتباط میدهم به مطلبی که نشریه بریتیکو منتشر کرده است به نقل از دستیاران نامزد شکست خورده دموکراتها در انتخاب و اشاره داشته است که جوبایدن تنها دلیل شکست هریس و دموکراتها درانتخابات.
دلایل بیشتر شکست کاملا هریس؟
ابوالفتح: حتما جوبایدن بود که دیر رفت کنار، کاملا هریس فقط صد و سی روز فرصت داشت، در دوره هیلاری کلینتون پایان دوره اول ریاست جمهوری از دولت رفت کنار و چهار سال تلاش کرد که پیروز شود که پیروز نشد.
کاملاهریس صد وبیست – سی روز فرصت داشت و خیلی سخت بود از زیر سایه دولت بیاید بیرون، همه ناکامی به خاطر جوبایدن نبوده است، مشکل فراتر از این است، دموکراتها اگر میخواهند در دورههای بعدی پیروز شوند باید بیشتر جامعه آمریکا را بشناسند.
جامعه آمریکا خیلی الان دوقطبی و ناراضی است، این باخت را فقط تعمیم دهم به مثلا یک شخص، یا شخص ترامپ باشد یا شخص بایدن باشد، او اتفاقاتی که زیر پوست یک کشور دارد رخ میدهد، دیده نمیشود که مردم کار میخواهند، مردم پول میخواهند، پول توی جیب شان باشد، یک آماری بود سر قضیه کرونا میگفت که مردم آمریکا خیلیهای شان، پانصد دلار توی جیب شان به صورت کش یا توی بانک ندارند که قرنطینه شده اند، خیلیهای شان یک آمار بزرگی بود یعنی هفت – هشت میلیون نفر که پانصد دلار ندارند که قرنطینه شدند امورات شان بگذرانند، این برای کشور توسعه نیافته یا در حال توسعه شاید قابل فهم باشد ولی ایالات متحده آمریکا بیست درصد تولید ناخالص جهان دارد، یک نفر آقای ایلان ماسک که در کنار دونالد ترامپ بود به تنهایی ۲۵۰ هزار میلیارد دلار ثروت دارد در این جامعه ۵۰-۶۰ میلیون نفر با کوپن غذا زندگی میکنند و بیمه د رمانی ندارد، هستند آمریکاییهایی که هزینه دارو ندارند، آنهایی که در مرز هستند افرادی خوشبخت هستند که میتوانند بروند آن طرف مرز که بتوانند با قیمت کمتری بخرند، خیلیها به خاطر نداشتن خرید دارو دارند میمیرند و سیصد هزار میلیارد دلار خرج اوکراین میکنند، مردم آمریکا معتقدند که وقتی مرز خودمان باز است و امنیت باز است چرا شما نگران مرز اوکراین یا لبنان یا فلسطین هستید، اگر متوجه نشوند که منشا این باخت چه چیزی است و برای آن راهکار ارائه ندهند، تصور کنند هم باخت شان فقط جوبایدن بوده است انتخابات بعدی هم میبازند مگر این که به این نقطه برسند که دقیق بشناسند و مشکل را دقیق بشناسند وبرای آن راهکار بدهند.
خیلی این تحلیل موافق نیستم تمام باخت بایدن بوده البته بایدن هم بوده است ولی عوامل متعددی که خود کمپین ترامپ هم بوده است ولی این فضای نارضایتی و اعتراضی که این رویای آمریکایی از بین رفته است. به اعتقاد خودشان و ادبیاتی که خودشان تولید میکنند، رویای آمریکایی از بین رفته است و امید به این که وضعیت آمریکا از این که هست بهتر شود روز به روز کم رنگتر میشود.
سوال: خانم ثمانه اکوان مروری کنیم بر واکنش مقامات و سران کشورهای مختلف، عرصه بین الملل نسبت به انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا چه واکنشی داشته است؟
اکوان: در ابتدای امر که خوب کسانی به ترامپ تبریک میگویند و پیام میفرستند که از روی کار آمدن او به شدت حالا خوشحال هستند. اولین نفری که تماس گرفت نتانیاهو بود و بعد از افراد دیگر در جهان رهبران جهان، اما موضوع مهم این است که چند وقت پیش هم خیلی در رسانههای اروپایی این گزارش را سر و صدا کرد که حدوداً یکی دو ماه قبل از برگزاری انتخابات یکی از رسانههای اروپایی مطرح کرد که سرانه اروپا دارند همفکریهایی را انجام میدهند و گفتگوهایی را با همدیگر دارند که در مورد احتمال روی کار آمدن ترامپ این برایشان آشکار شده بود که ظاهراً قرار است ترامپ رای بیاورد و ابراز نگرانی کرده بودند و گفتگوهایی داشتند که چطور حالا باید با دوران ریاست جمهوری ترامپ کنار آمد و مسئلهای هست که نه تنها برای کشورهایی که حالا تا حدی در مقابل آمریکا هستند بلکه برای متحدین آمریکا هم وجود دارد و اینها نگران هستند که ببینند رفتارهای ترامپ چطور هست در دوران ریاست جمهوری اش و البته خوب در گزارشهای دیگری هم اشاره شده بود که شاید نه باید زیاد نما بیاییم نوع رفتاری که ترامپ در این دوره دارد با چهار سالی که ریاست جمهوری آمریکا را داشت بخواهیم مقایسه بکنیم به خاطر اینکه در آن چهار سال اول تجربه سیاسی نداشت ترامپ و داشت تلاش میکرد که بالاخره دولتش را به نحوی هدایت بکند، اما الان دیگر آن تجربه سیاسی را دارد و تجربه نوع برخورد داخلی که دموکراتها باهاش داشتند را دارد و به نظر میآید که هم در برخی از مسائل یک خرده منطقیتر رفتار کند و در برخی از مسائل دیگر ممکن است که خیلی خشنتر رفتار خواهد کرد.
سوال: نکتهای که خانم اکوان اشاره کردند تماس تلفنی بنیامین نتانیاهو با ترامپ و تبریک پیروزی نتانیاهو بازگشت مجدد ترامپ به کاخ سفید را بزرگترین بازگشت تاریخ عنوان کرده بپردازیم به نکتهای که خانم اکوان بهش اشاره کردند رفتارهای ترامپ در چهار ساله ریاست جمهوری او در دوره جدید به نظر شما روابط او با رژیم صهیونیستی در این دوره چگونه تغییر خواهد کرد و یا تعریف خواهد شد؟
اصلانی: ببینید حمایت اسرائیل در آمریکا چه بین دولتهای جمهوری خواه و دموکرات تقریباً مشابه هم هست یعنی هر دوتا حزب و هر رئیس جمهوری که در آمریکا سر کار بیاید حمایتهای خودش را از رژیم ادامه میدهد به خاطر همین انتظار تداوم باید در این دوره داشته باشید تماس نتانیاهو هم به خاطر این هستش که شاید زمینه را مهیا بکند برای حمایت بیشتر ترامپ از این رژیم، آمدن ترامپ سر کار خوب واکنشهای مختلفی را در نقاط مختلف دنیا داشته هم بین دوستان و رقبا یا به اصطلاح دشمنان آمریکا یک تعداد محدودی از حالا کشورها هستند که استقبال میکنند از این موضوع و طرفهایی هستند که از این موضوع خوشحال هستند و یک سری هم هستند که نگران یا اگر بگوییم وحشت کردند شاید خیلی اغراق نکردیم و نکته جالب ماجرا اینجاست که میزان نگرانی در بین هم تیمیهای آمریکا و یا متحدین آمریکا و یا در جبهه غرب بیشتر از میزان نگرانی در خارج از این جبهه هست یعنی الان اروپاییها جزو کشورهایی هستند که از آمدن ترامپ خیلی نگران هستند چر؟ چون خیزش و یا قدرت گرفتن جناح راست یک عده میگویند که محصول دوره اول ترامپ بود و ترامپ حامی این جریان هست و خروج انگلیس از اتحادیه اروپا جزو اتفاقاتی بود که ترامپ از آن حمایت کرد از خروج فرانسه هم حمایت کرد این سری اگر برای دور دوم ترامپ بیاید سر کار چه اتفاقی برای مثلاً یک نهادی مثل اتحادیه اروپا میافتد، مکرون یک مدت پیش بحث خود مختاری و استقلال راهبردی را برای اروپا مطرح کرد گفت چی؟ گفت ما اروپاییها انرژی مان که از روسیه میآمده، اقتصادی مان که با چین بوده امنیت مان که به عهده آمریکا بوده اگر ترامپ بیاید بگوید که من هزینهها را نمیدهم خودتان بدهید دیگر، مثلاً ناتو را تضعیف بکند مشکلاتی که با روسیه دارند و اختلافات و رقابتی که با چین دارند این باعث شده که اروپا یک احساس تهدید جدی بکند. آمدن ترامپ این تهدیدات را دوباره قلقلک داده و تشدید کرده و کشورهای دیگر متحدین آمریکا در جاهای دیگر در آسیا فردا ترامپ آمد سر کار میخواهد برود مثلاً با کره شمالی مذاکره و توافق بکند اولین کشوری که نگران بشود کره جنوبی هستش که روابط نزدیکی با آمریکا دارد که اگر قرار باشد آمریکا به تعهدات خودش در شرق آسیا عمل نکند تعهدات یا همکاریهایی که با ژاپن دارد و اتفاقی که میافتد ژاپنیها از این عدم همکاری احساس تهدید میکنند، چون رقیبی را تحت عنوان چین میبینند یعنی آمدن ترامپ در بین دوستان و متحدان آمریکا نگرانی به مراتب بیشتری را در جاهای دیگر به وجود آورده مضاف بر این فراموش نکنیم که الان با پنج، شش سال پیش تفاوت کرده با چهار سال پیش تفاوت کرده و شاید ترامپ، آن ترامپ دور اول نباشد نه آمریکا، آمریکای چند سال پیش است نه منطقه، منطقه چند سال پیش است و نه ایران، ایران چند سال پیش است و نه اروپا، اروپای چند سال پیش است خیلی از نهادها و گروهها و ائتلافها شاید مثل چند سال پیش نیستند و این شرایط جدیدی را ایجاد میکند که بعضاً شاید ما تصور بکنیم اینکه کسانی که با آمریکا مشکل دارند و یا در جبهه رقبا قرار دارند خیلی نگران شدند بالعکس دوستان آمریکا امروز شاید افتراقی که محتمل هست بین آمریکا و اروپا یا متحدین آمریکا بیشتر نگران هستند.
سوال: آقای دکتر ابوالفتح یک بخشی از صحبتهای آقای دکتر اصلانی آن ابتدا اشاره داشت به ایالت کلیدی میشیگان، شکست هریس در شهر مسلمان نشین و اعلام نظر برخی از کارشناسان که جنگ غزه را یکی از اصلیترین دلایل در شهر مسلمان نشین در ایالت کلیدی میشیگان مطرح کردند با انتخاب ترامپ وضعیت تحولاتی مثل جنگ غزه، تحولات لبنان، حمایت ایالات متحده آمریکا از رژیم صهیونیستی در این پروندهها چگونه پیش خواهد بود؟
ابوالفتح: یک آمار جالبی امروز لا به لای همین خبرهایی که خیلی گسترده بود من دیدم ترکیب آرایی بود که در شهر دیر بورن در میشیگان این یکی از پایگاههای اصلی همان بحث ارتباط بین انتخابات امریکا، مسئله غزه نارضایتی از عملکرد دولت بایدن که اغلب امریکاییهای عرب تبار مسلمان اینها هستند رای ترامپ خاطرم نیست ولی نامزد حزب سبز سی و سه درصد رای آورده و نفر دوم شده که در انتخابات سراسری هیچ رای الکترالی نیاورده و آرای مردمی اش هم خیلی کم بوده ولی در آنجا سی و سه درصد رای آورده، کامیلا هریس پانزده درصد رای آورده اینکه خوب مشخص است دیگر مسلمانها، عربها، فلسطینی تبارها خشمگین اند نسبت به عملکرد دولت بایدن نسبت به غزه ولی فقط آنها نبودند یعنی فقط مسلمانان ناراضی نبودند در همین یک ساله خوردهای که گذشته خیلی از یهودیها ناراضی بودند و خیلی از مسیحیان ناراضی بودند و خیلی از کسانی که نگاه انسانی نداشتند یعنی اصلاً برایشان مهم نیست و دغدغه شان نیست که زن و بچه دارد کشته میشود.
سوال: جنبش دانشجویی در دانشگاه ها؟
ابوالفتح: جنبش دانشجویی در دانشگاههای معتبر رخ داده این دانشجوها یک آدمهای نخبهای هستند جوانهای نخبهای هستند که توانستند بورس بگیرند یا از خونوادههای بسیار پول دار هستند که شهریه دانشگاههایی مثل کلمبیا را بدهند اینها ناراضی بودند اینها همه هم مسلمان هم نبودند خیلی هایشان مسیحی بودند خیلی هایشان یهودی بودند و این جنبش حمایت از فلسطین و یا جنبش آتش بس و جنبش بشر دوستانه هر چی که اسمش را بگذاریم یک چتر گسترده است، بخشی از آنها مسلمانهایی بودند که به هریس رای ندادند حالا هنوز زود است که آنالیز ریز آرا بیاید بیرون که چند درصد مسلمان، چند درصد خانم ها، تحصیل کردهها چه جوری رای دادند، بحثهای نژادی ولی حتماً نارضایتی نسبت به عملکرد دولت بایدن و هریس قضیه بوده و خوب بالاخره اینها باید پاسخ بدهند یک اتفاقی رخ داده نه تنها امریکا کمک نکرده به فروکش کردن این کشتهها بلکه تا آنجایی که توانسته تسلیحات در اختیار اسرائیل قرار داده و خوب این بمبها که در سر زن و بچههای مردم ریخته و یکی از اون نارضایتیها، من عرض کردم که رضایتمندی ندارند معترض هستند و یک بخشش جنگ غزه هستش یک بخش جنگ اوکراین هست حالا موضوعات دیگر هم هستش، بنابراین این موضوع غزه خودش را نشان داد.
سوال: همه اینها چه قدر تاثیرگذار است در تغییر سیاستهای ایالات متحده در چهار ساله پیش روی دونالد ترامپ؟
ابوالفتح: ببینید هم تاثیر دارد هم تاثیر ندارد در سیاست کلان ایالات متحده امریکا خیلی تغییری ایجاد نمیکند یعنی دولتها میآیند و میروند ترکیب حزبی کاخ سفید تغییر میکند، اما راهبرد کلان ایالات متحد امریکا در عرصه سیاست خارجی خیلی به سختی تغییر میکند مثلاً حمایت از اسرائیل یک چیزی است که میگوید اول و آخرش حمایت میکنم یا مثلاً مداخله گری یا مثلاً فرض کنید بهره کشی از دیگر کشورها اینها چیزایی هستش که اصلاً ربطی به دموکرات و جمهوریخواه ندارد، اما در راه رسیدن به آن اهداف درو تاکتیک تفاوت ایجاد میکند مثلاً به عنوان مثال اگر بخواهیم روی موضوع فلسطین متمرکز بشویم.
سوال: مثلا همان نگاه تبلیغاتهای دونالد ترامپ در موضوع غزه که اشاره میکرد که با انتخاب او پرونده غزه به زودی به پایان میرسد؟
ابوالفتح: او این وعده را میدهد ولی باید بببینید واقعا میشود و ساختار با وی همراه میشود این که بخواهد آتش بس برقرار کند و یا صلح برقرار کند حالا طرف فلسطینی که مانع نیستش به گفته خود مقامات امریکایی طرف اسرائیلی مانع هست نتانیاهو و شرکایش در این دولت فوق افراطی اینها مانع هستند آقای ترامپ میتواند نتانیاهو را راضی کند دست از شرایطش بردارد، ببینید روز انتخابات مردم دارند رای میدهند نخست وزیر اسرائیل وزیر جنگش را برکنار کرد این کار را میتوانست سه روز قبل بکند و یا دو روز بعد انجام بدهد، این پیام دارد میدهد یک شخصی مثل گالانت که خودش افراطی هست ولی آدم افراطی را بر میدارد و یک آدم افراطیتر را بیاورد این پیام دارد میدهد و احتمالاً نتانیاهو نمیدانسته که چه کسی برنده میشود ولی پیام داده برای خانم هریس پیام میدهد میگوید من در آن لحظهای که تو داری انتخاب میشوی این کار را انجام میدهم، بنابراین پیام مخابره میشود که من نمیدانم ترامپ واقعا میتواند اگر واقعاً بخواهد ساختارها باهاش همراهی میکند تجربه مذاکره با کره شمالی نشان داد که ساختار همراه نیست و من بعید میدانم چه در مورد اوکراین که گفته ۲۴ ساعته تمامش میکنم چه مربوط به غزه که گفته ما آتش بس را برقرار میکنیم من یک مقدار تردید دارم.
سوال: خانم اکوان آقای دکتر ابوالفتح به مشکلات اقتصادی ایالات متحده آمریکا اشاره کرده اند و یکی از دلایل پیروزی دونالد ترامپ وعدههای انتخاباتی برای ترمیم این مشکلات اقتصادی عنوان کردند موضوعی که رسانههای آمریکایی هم روی آن مانور دادند مشکلات اقتصادی آمریکا و اشتیاق مردم در ایالات متحده آمریکا برای تغییر وضعیت موجود کارت برنده دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری فعلی شد یک مروری کنیم بر نارضایتیهای اقتصادی، بر وضعیت اقتصادی و موضوعی که ایالات متحده آمریکا مطرح میکند برای تغییر وضعیت موجود؟
اکوان: ترامپ زمانی که رئیس جمهور آمریکا در طول آن چهار سال، حالا من میگویم سه سال سه سال نیم به خاطر اینکه آخرش به بحران کرونا خورد و مسائل اقتصادی هم ناشی از بحران کرونا به وجود آمد، اما در طول سه سال و نیم گذشته اش عملکرد خوبی برای سیستم اقتصادی آمریکا داشت هم توانسته بود تورم را کنترل بکند همین که شغلهای زیادی ایجاد کرده بود با بستن تعرفههای سنگین روی کالاهای وارداتی حتی از اروپا و به خصوص از چین به تولید کنندههای داخل آمریکا کمک کرده بود و بعد هم جنگ تجاری که با چین راه انداخته بود خیلی از صنایع را وادار کرده بود که به داخل آمریکا برگردد و این باعث ایجاد شغل در داخل آمریکا شده بود پس زمانی که بحران کرونا پیش آمد و و بر اساس همان اتفاقات و اثرات ناشی از بحران کرونا در نهایت بایدن رای آورد و آمد اقتصاد کشور را در دست گرفت بعد از بحران کرونا سعی کردند که میزان تولید شغل را بالا ببرند، اما با وجود همه آمارهایی که میدادند که اقتصاد رو بهجلو است و ایجاد شغل رکورد خوبی دارد ولی بیشتر آن ایجاد شغلها ایجاد شغل نبود و شغلهایی بود که بعد از پایان یافتن بحران کرونا مردم دوباره آمدند سرکار یعنی آمار کاذبی داده بودند به مردم، و بعد از بحران کرونا در واقع افزایش قیمت حاملهای انرژی و ماجرای حضور آمریکا در اوکراین و حضور اقتصادیاش در حمایت از اوکراین و بعد هم حمایت اقتصادی از جنگ اسرائیل در غزه همه اینها باعث شد که میزان تورم در آمریکا بالا برود و این میزان تورم بالا باعث شد که خیلیها عنوان بکنند که بله زمان ترامپ وضعیت اقتصادی مان خیلی بهتر بوده و الان هم تو خیلی از ایالتهایی که ایالتهای نبرد نهایی بوده خیلی به دلیل مسائل اقتصادی به ترامپ رای دادند، چون میدانستند و خاطره این را گذاشتند که در زمان ترامپ وضعیتشان بهتر بود، اما اینکه حالا ببینیم چه اتفاقی میافتد و تعرفههایی که ترامپ با اروپا راه انداخته الان هم میخواهد ادامه داشته باشد یا نه این مسئله دیگری است که به نظر نمیآید چندان ابهامی در این زمینه وجود داشته باشد که ترامپ از لحاظ اقتصادی برای آمریکا خوب است کلا.
سوال: با شما خداحافظی میکنم خانم اکوان، به چین اشاره کردند روابط بین آمریکا و چین در دوره ترامپ چگونه تعریف خواهد شد پرونده تایوان دوباره پررنگ میشود یا نه؟
اصلانی: موضوع چین تقابل با چین موضوع سیاستی بود که در دوران اتفاقاً اوباما شروع شد و در دوره قبلی ترامپ تشدید شد در دوره بایدن هم ادامه داشت و انتظار میرود که در آینده هم ادامه داشته باشد و بعید هستش که با تغییر رئیس جمهور این سیاست تغییر بکند چرا که آمریکا چین را به عنوان یک رقیب جدی میبیند و عمده مسئله اتفاقاً ا امریکا در عرصه بین الملل نه مساله ایران نه مسائل دیگر بلکه تمرکز بر مهار چین هست به خاطر همین هستش که شاید عدهای نگران این هستند که با آمدن ترامپ آیا باید نگران وقوع مثلاً یک جنگ نظامی باشیم اتفاقاً ترامپ آدمی نیستش که دنبال جنگ نظامی باشد شعارش این است که من جنگ را تمام میکنم از مناطق جنگ زده خارج میشوم مثل افغانستان و روشش این هستش که کشور را میگذاره یک گوشه رینگ فشار اقتصادی، تحریم اقتصادی تا بیاید پای میز مذاکره تا ازش امتیاز بگیرد سیاست فشار حداکثری هم که در قبال ایران یعنی امتحان کرد و نتیجه نگرفت مبتنی بر همین روش بود که در انتها خودش متمایل بود که بیاید با مقامات ایرانی دیدار بکند به خاطر همین انتظار میرود که سیاست ترامپ بیشتر مبتنی بر حالا رقابت با کشورهایی مثل چین در حوزه مثل مثلاً اعمال تعرفههای مثلاً جدید حتی برای اروپاییها و کشورهای دیگر به خاطر همین مسئله اصلی به نظر میرسد چین خواهد بود در حوزههای دیگر هم همان طور که گفته که تمرکز بر آمریکاست یعنی آوردن منافع اقتصادی از طرق اقتصادی به نظرم سیاستش را دنبال خواهد کرد.
سوال: جنگ روسیه اوکراین؟
ابوالفتح: ترامپ وعده داده که من میخواهم این کار را انجام بدهم ولی خیلی دور از ذهن است، به خاطر اینکه مشکل اوکراین مشکل یکسال دو سال پنج سال نیستش یک مشکل شصت هفتاد ساله است و بازیگران زیادی در آن حضور دارند. بالاخره نظم امریکای بعد از جنگ جهانی دوم گره خورده به سرنوشت اوکراین حالا گفته که من میخواهم این کار را انجام بدهم، در مورد یک نمونه کوچکترش خروج نیروهای آمریکایی از غرب آسیا بود، زمان ترامپ مطرح کرد و گفت من میخواهم نیروهای آمریکایی چرا ماندند در سوریه و عراق، دو هزار تا نیرو بود گفت من میخواهم اینها را ببرم بیرون، این قدر سر و صدا راه انداختند. وزیر دفاعش یک چیزی گفت مشاور امنیت ملی یک چیزی گفت پانصد تا را نگه داشتند که بگویند ما نیرو داریم در منطقه؛ بنابراین در مورد جنگ اوکراین خیلی سخت است شخص خود ترامپ ممکن است بخواهد جنگ را تمام کند ولی کمپانیهای اسلحه سازی، مجتمعها امنیتی دارندکاسبی میکنند یعنی دارند جنس میفروشند سلاح میفروشند کمک دارند میدهند و بخشی از اقتصاد امریکا حتی اگر خودش مستقیماً در جنگ نباشد، اما از جنگ در دیگر مناطق جهان استفاده میکند از این جهت بعید میدانم.
ولی در عین حال باید این را در نظر بگیریم که البته الان کمی زود است. تازه امروز انتخاب شده و باید دولتش تشکیل بشود، وزیر دفاع و وزیر خارجهاش جه کسی باشد، مشاور املاک ملی اش که باشد و بعداً عملکردش را میتوان قضاوت کنید.