احیاء بنای تاریخی کهنه‌قلعه مشگین‌شهر

به گزارش خبرنگار حوزه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گروه علمی فرهنگی و هنری خبرگزاری صدا و سیما؛ آقای نادر فلاحی در جلسه هماهنگی اجرای طرح مرمت و توسعه کهنه قلعه مشگین‌شهر گفت: مهمترین اولویت در بنای تاریخی کهنه‌قلعه مشگین‌شهر بازآفرینی و احیای عین به عین این مجموعه است و در طرح‌های توسعه‌ای و مرمتی آن باید این اصل در اولویت باشد.
او با تأکید بر حفظ بافت تاریخی این بنا تصریح کرد: برای آغاز اقدامات در کهنه‌قلعه باید در ابتدای امر برنامه مرمتی تدوین و پس از آن برنامه ایجاد پارک نیز تدوین شود و با پیمودن مراحل قانونی زمینه برای اجرای آن فراهم آید.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل افزود: پس از مرمت و بازآفرینی کهنه‌قلعه، ایجاد پارک نیز باید به نحوی باشد که ظرفیت‌های شهرستان مشگین‌شهر اعم از تاریخی، طبیعی، گردشگری، تفریحی و تمامی ظرفیت‌ها با طراحی جزئیات به بازدیدکنندگان و گردشگران معرفی شده و به عنوان پارک تاریخی و نماد مشگین‌شهر اجرایی شود.
آقای فلاحی با اشاره به اختصاص ۱۰ میلیارد ریال اعتبار برای بازآفرینی کهنه‌قلعه در سفر اخیر معاون وزیر راه و شهرسازی به استان و قدردانی از عنایت معاون وزیر راه بیان کرد: بیشترین میزان اعتبار اختصاصی باید صرف مرمت بنا شده و مابقی برای ایجاد و اجرای پارک در پیرامون بنا متناسب با قلعه خشتی هزینه شود تا این مکان به مرکز فرهنگی برای اجرای برنامه‌های مختلف در مشگین‌شهر تبدیل شود.
او گفت: برای انجام عملیات بازآفرینی و مرمت کهنه‌قلعه مطالعات باستان‌شناسی انجام می‌شود تا با این اقدامات از هرگونه تخریب در بنا جلو‌گیری شده و زمینه برای تبدیل آن به یکی از قطب‌های گردشگری منطقه فراهم آید.
کهنه قالا نام قلعه باستانی در نزدیکی مشکین شهر است. این بنا تحت شماره ۶۱۸ به ثبت آثار ملی رسیده است و قلعه‌ای است به ارتفاع ۵ متر واقع در پشته غربی سمت چپ رودخانه خیاو چای و در سمت راست ورودی شهر از طرف جاده اردبیل و جبهه شمالی آن قلعه بزرگ و زیبا‌ی جالب توجهی بوده و به قلعه کهنه مشهور است در فاصله ۱۵۰ متری قلعه سنگ نوشته مشهور سورو شکن داشی دیده می‌شود.
در این سنگ نوشته به خط پهلوی از شخصی به نام نرسه هرمزد یاد شده که ۶ سال برای ساختن آن کار کرده‌است.
سفالینه‌ها و مفرغ‌های به دست آمده، پیشینه این بنا را حتی به دوره ساسانیان می‌رساند.
نقشه قلعه به صورت ذوزنقه غیر منظم در امتداد شمال غربی و جنوب غربی است طول ضلع آن ۹۰ متر و ضلع جنوبی آن ۲۳۷ متر و عرض این قلعه در سمت غربی ۱۱۵ متر و در شرق ۹۱ متر است در دو گوشه شمال غربی و جنوب آثار برج مدور به قطر‌های ۶ متر و ۱۰ متر مشاهده می‌شود. درمنتهی‌الیه شرقی ضلع شمالی آثار دو برج به قطر‌های ۵/۷ و ۶ متر با ضلع بهتر از برج‌های دیگر به چشم می‌خورد.
سازه‌های دیوار‌های قلعه از سنگ، ملات گچ و آهک و بقیه از خشت و کنگره‌های آن از گل ساخته شده‌است.
متن کتیبه ساسانی متأسفانه از بین رفته، ولی ترجمه آن که در دهه ۴۰ شمسی انجام گرفته‌است.