پخش زنده
امروز: -
گزارش شبکه الجزيره
بررسی دلایل پشت پرده پیگرد عضو سابق نهاد اطلاعاتی عربستان
شبکه تلویزیونی الجزیره در برنامه ماوراء الخبر به بررسی دلایل پشت پرده پافشاری ریاض برای بازداشت سعد الجبری عضو سابق نهاد اطلاعاتی عربستان پرداخت.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، شبکه تلویزیونی الجزیره در برنامه ماوراء الخبر به بررسی دلایل پشت پرده پافشاری ریاض برای بازداشت سعد الجبری عضو سابق نهاد اطلاعاتی عربستان پرداخت.
در آغاز برنامه با استناد به آنچه که روزنامه وال استریت ژورنال درباره این خبر نوشت، گزارشی منتشر شد که در آن آمده است، ارزیابی اصرار بسیار شدید نظام سعودی برای استرداد این عضو عالی، اما سابق نهاد اطلاعاتی، که در حال حاضر در کانادا به سر می‌برد، دشوار است. ریاض سعی کرد قبل از صدور حکم بازداشت برای الجبری، او را به ترکیه بکشاند، اما پس از شکست طرحش، مارس گذشته دو تن از فرزندان الجبری را بازداشت کرد. منابع مسئول در نهاد‌های اطلاعاتی اروپا و آمریکا ابراز نگرانی کرده اند که مبادا تنش بین الجبری و نظام سعودی موجب افشای اسرار حساس طرح مبارزه با تروریسم شود ضمن اینکه این مقامات در جدیت ولیعهد عربستان در مبارزه با فساد تردید کرده و ابراز داشته اند، محمد بن سلمان بیشتر در پی آن است تا با اتکا به این حربه، با رقبای احتمالی و یا مخالفانش تسویه حساب کند.
وال استریت ژورنال به نقل از خانواده سعد الجبری نوشت، ریاض می‌خواهد او را به کشور بازگرداند، چون می‌داند، او به اسرار خاندان حاکم بر کشور آگاه است، ولیعهد هم به دلیل اختلاف نظر‌های سعد الجبری با او در موضوع یمن و مسائل دیگر، با الجبری خصومت شخصی دارد.
هم زمان چهره‌های مخالف نظام آل سعود معتقدند محمد بن سلمان از نقش احتمالی الجبری برای بازگرداندن امیر محمد بن نایف، ولیعهد سابق، به قدرت نگران است.
در ادامه این گزارش علی الاحمد، رئیس مرکز الخلیج در واشنگتن اظهار داشت، آزادی عمل الجبری فرصتی برای بازگرداندن محمد بن نایف به سمت ولیعهدی است، الجبری حمایت سی آی‌ای و برخی از نهاد‌های اطلاعاتی دیگر جهان و همچنین حمایت نهاد‌های دموکراتیک آمریکا را با خود به همراه دارد در نتیجه وجودش فرصتی است تا بار دیگر محمد بن نایف بتواند به کرسی قدرت در عربستان بازگردد.
در ادامه برنامه ماوراء الخبر با موضوع ارزیابی دلایل پشت پرده پافشاری ریاض به بازداشت سعد الجبری عضو سابق نهاد اطلاعاتی عربستان، گلین کارل، افسر سابق اف بی آی از بوستون آمریکا، به عنوان یکی از کارشناسان برنامه گفت به باور من اصرار عربستان در این زمینه دلیل ساده‌ای دارد. سخن ما درباره نهاد اطلاعاتی نیست بلکه موضوع امنیت خاندان حاکم بر عربستان و نگرانی آنان از مخالفان سیاسی این خاندان است. سعد الجبری در گذشته سمت مشاور شاهزاده محمد بن نایف را بر عهده داشت به همین علت چنین فردی به منزله تهدیدی برای محمد بن سلمان ولیعهد کنونی است. البته این روایت و داستان رویکرد‌های اطلاعاتی هم دارد، اما اساسی‌ترین بخش آن تلاش برای رفع نگرانی محمد بن سلمان است.
مجری پرسید، چگونه ممکن است فردی مثل سعد الجبری را مانعی در برابر جاه طلبی‌های بن سلمان و به عبارتی مانعی در مسیر پادشاهی ولیعهد کنونی بدانیم؟
گلین کارل گفت در واقع ما شاهد منازعه‌ای میان شاهزادگان هستیم. همواره در این منازعه، رقیب هراسی وجود دارد. این درگیری، یک درگیری و اختلاف نظر سنتی است که هر خاندان حاکمی به ویژه نظام‌های سلطنتی در خود دارند.
مجری از اسعد بشارت، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی از بیروت، درباره اهمیت سعد الجبری برای خاندان سعود پرسید که او در جواب گفت این موضوع را نمی‌توان از موضوع ریتز کارلتون (بازداشت برخی از شاهزادگان و تجار سعودی در هتل ریتز کارلتون و در ادامه دریافت بخشی از سرمایه آنان) جدا دانست. در موضوع ریتز کارلتون بخشی از اموال مردم به خزانه کشور بازگردانده شد. موضوع سعد الجبری هم همین است به ویژه اینکه بر اساس گزارش وال استریت ژورنال او متهم است حجمی انبوه از مال یعنی بیش از یازده میلیارد دلار را یا به باد فنا داده یا در جا‌های نامناسبی و حتی برای نفوذش هزینه کرده است. آنگونه که این روزنامه آمریکایی نوشت، نهاد‌های اطلاعاتی غرب اعم از آمریکا یا اروپا با محتوای تحقیقات نظام سعودی، یعنی مشخص شدن مکان‌های هزینه شدن این اموال، موافقند.
مجری برنامه با قطع سخنان روزنامه نگار لبنانی گفت وال استریت ژورنال به نقل از مسئولان غربی نوشت، این اتفاق به نوعی بهانه کردن مبارزه با فساد برای پیگرد مخالفان محمد بن سلمان است.
اسعد بشارت گفت تحقیقات در این زمینه در چند موضوع است. اگر چنین جهت گیری هم در آن باشد به این معنی است که الجبری اطلاعات مهمی دارد، البته وال استریت ژورنال روزنامه معتبری است، اما مقامات عربستان در این زمینه تحقیقات مالی انجام دادند که این تحقیقات مورد موافقت نهاد‌های بزرگی در آمریکا و اروپا هم هست.
محمد مختار شنقیطی، استاد اخلاق سیاسی دانشگاه حمد بن خلیفه دوحه، کارشناس دیگر برنامه هم در این باره گفت در این موضوع باید به دو مسئله اساسی توجه داشت اول اینکه در عربستان، فساد مالی موضوع گسترده‌ای است و می‌توان آن را در هر محفلی شاهد بود. دوم اینکه نه سعد الجبری و نه محمد بن سلمان، انسان‌های زاهدی نیستند بلکه هر دو سرمایه گذاری‌ها و اموالی دارند. الجبری چهل سال در وزارت کشور عربستان حضور داشت، حتی در این وزارتخانه به منزله نفر دوم بود. طبیعی است اموال چنین شخصی هم می‌تواند از راه قانونی به دست آمده باشد و هم از راه‌های غیر قانونی. او حجم انبوهی از مال را با هدف مدیریت عملیات سری، در اختیار داشت. این موارد هم معمولا آمیخته با کار‌های قانونی و غیر قانونی است، اما اشکال کار در این پرونده در انگیزه‌های سیاسی موجود در آن است. موضوع این است که محمد بن سلمان، الجبری را به فساد متهم می‌کند که خود قایق ۵۰۰ میلیون دلاری، کاخ سه میلیارد دلاری یا تابلوی ۵۰۰ میلیون دلاری معامله می‌کند. در نتیجه این اتفاق این سوال را به ذهن می‌آورد که معیار‌های قانونی و حقوقی در این اتهام چیست؟ حتی اگر باور داشته باشیم که بن سلمان در قضیه ریتز کارلتون میلیارد‌ها دلار را به خزانه کشور بازگردانده است، تدابیر حقوقی، یعنی روند کیفرخواست، محاکمه و دلایل آن پرونده کجاست؟ چیزی در این زمینه‌ها دیده نشده است. با این حساب، موضوع اصلی نوعی ماجراجویی سیاسی با دستاویز‌های مالی است. این راهی است که محمد بن سلمان برای از میان برداشتن یکی از مخالفانش یعنی محمد بن نایف، در پیش گرفته است. چون الجبری بازوی راست بن نایف است در نتیجه اتهام بستن به او به نوعی اتهام بستن به بن نایف تلقی می‌شود. پس مسئله درگیری و اختلاف سیاسی و به نوعی رقابت در مسیر رسیدن به منصب پادشاهی کشور است.
مجری پرسید، آیا الجبری در آن حد از اهمیت است که با این شیوه تحت پیگرد قرار بگیرد، فرزندانش بازداشت شوند و وجهه کشور عربستان در جهان مخدوش شود؟
شنقیطی گفت الجبری شخصیتی محوری است، مردی عملیاتی که چهل سال در عربستان فعالیت کرد. او دارای دکترای کامپیوتر و مردی با تجربه است که ارتباطات فراوانی با نهاد‌های اطلاعاتی دنیا داشته است. همچنین اموال فراوانی در اختیار اوست، اما باید اذعان کرد که بازداشت پسر و دخترش به دور از مروت و مردانگی است، چون این موضوع، درگیری میان دو دولتمرد است و نباید به سطح خانواده برسد. درست است که الجبری فرد مهمی است، اما محمد بن سلمان می‌داند اگر در چهار ماه مانده به انتخابات آمریکا، کاری نکند و نتیجه انتخابات آمریکا شکست ترامپ باشد ممکن است شرایط در عربستان به سود شاهزاده محمد بن نایف و سعد الجبری تغییر کند، چون شرایط داخلی عربستان نه تنها شرایط باثباتی نیست بلکه با نوسانات زیادی روبروست.
گلین کارل از آمریکا درباره نگرانی غرب از افشای اسرار مبارزه با تروریسم در قضیه پیگرد الجبری گفت، من عقیده دارم این نگرانی درست نیست. البته من سعد الجبری را به عنوان یک فرد نمی‌شناسم، اما برخی از شخصیت‌های آمریکایی و حتی برخی از همکارانم را که با او در ارتباط بودند می‌شناسم. آنان می‌گویند او شخصیت پاکدستی بود و اموالی را که هزینه می‌کرد برای نوع هزینه کردن آن مجوز داشت به همین منظور عقیده من این است که در این پرونده اسراری فاش نمی‌شود، زیرا هدفی برای این کار وجود ندارد.
مجری پرسید، اما تا به همین جا در گزارش‌هایی که منتشر شده است برخی از اقدامات اطلاعاتی فاش شد، مثل پولی که به رئیس جمهور سابق سودان پرداخت شد یا پول‌هایی که در عراق هزینه شد. انعکاس این افشاگری‌ها چه خواهد بود؟
کارشناس آمریکایی گفت، اگر اطلاعاتی از عملیات سری فاش شود خطرش این است که ممکن است روند موفقیت آن عملیات مسدود شود و این بزرگترین ضربه به اقدامات و عملیات اطلاعاتی است. اما شرکت‌هایی که سعد الجبری ایجاد کرده، معروفند و اسراری ندارند. افشای میزان اموالی که برای عملیات مشخص هزینه شد یا افشای اهدافی که این عملیات داشته اند همه و همه مهمند، افشای این موارد، به نوعی ارائه رایگان اطلاعات مهم به دشمنان عربستان است. این‌ها مسائلی هستند که نباید افشا شوند و معتقدم الجبری به هیچ وجه نباید در پی افشای این مسائل باشد. الجبری شخص دوم وزارت کشور و فرد نزدیک به محمد بن نایف بود که اطلاعات مهمی در اختیار دارد.
محمد مختار الشنقیطی درباره تبعات افشای اطلاعات سری بر نظام سعودی گفت، این مسائل بیانگر آن است که درگیری برای قدرت در عربستان در اوج خود قرار دارد، این وضعیت نظام سعودی را نظامی سست معرفی می‌کند که رقابت در آن، میان چند چهره رده بالاست. خطاب به اظهارات آقای اسعد بشارت (روزنامه نگار لبنانی) بگویم که در گزارش وال استریت ژورنال آمده است مقامات ارشد آمریکا درباره ضرورت آزادسازی فرزندان الجبری یعنی عمر و سارا، با مقامات عربستان صحبت کرده اند، در نتیجه این موضوع نیاز به اثبات ندارد و نمی‌توان آن را انکار کرد. نکته دیگر اینکه اینترپل به درخواست عربستان درباره سعد الجبری گردن ننهاد و اسم او را از فهرست افراد تحت پیگرد حذف کرد، زیرا تشخیص آنان این بود که الجبری از مخالفان سیاسی نظام سعودی است و این در وال استریت ژورنال هم آمده است. حتی مقامات کانادایی هم، چنین اقداماتی انجام داده اند. نکته مهم دیگر تلاش برای کشاندن الجبری به ترکیه است، این اتفاق سناریوی جمال خاشقجی را به ذهن می‌آورد. در واقع این یک رقابت و بازی کثیف برای رسیدن به قدرت در عربستان است، اما می‌توان این رقابت را به شیوه حقوقی و با آرامش بیشتر هم پیگیری کرد.
مجری درباره امکان افشای اطلاعاتی مشابه آنچه درباره پرداخت پول از عربستان به رئیس جمهور سابق سودان یا پرداخت پول به عراق منتشر شده است، پرسید که شنقیطی گفت، این نگرانی آمریکا و شرکای غربی عربستان است. آنچه تا به الان به بیرون درز کرده است ابعادی از عملیات سری عربستان بود، اما ممکن است ادامه این روند موجب فاش شدن ابعادی از عملیات آمریکا و غرب شود. محمد بن سلمان برای آنکه بتواند به کرسی پادشاهی برسد خط قرمزی ندارد و هر کاری را برای این هدف مباح می‌داند. یکی از این کارها، کنار زدن رقباست، اما آیا این کار با استقبال طرف‌های بین المللی از جمله حاکمیت سیاسی آمریکا (نه دولت ترامپ) مواجه خواهد شد؟ من تردید دارم که چنین باشد. به باور من این قضیه به نوعی موجب اختلاف نظر میان ترامپ و حاکمیت سیاسی آمریکا می‌شود، زیرا حاکمیت سیاسی آمریکا در کنار سعد الجبری و ترامپ در کنار محمد بن سلمان است. البته اصل موضوع، به نوعی تسویه حساب شخصی و تسویه حساب سیاسی است، الجبری از شخصیت‌های مهم وزارت کشور بود که حاضر نشد از محمد بن نایف روی برگرداند و به محمد بن سلمان روی آورد، اما بعد سیاسی قضیه این است که متهم کردن الجبری به نوعی متهم کردن محمد بن نایف است در نتیجه تضعیف او تضعیف ولیعهد سابق است، در نتیجه خارج کردن پرونده‌های حساس از دست چنین فردی می‌تواند به سود محمد بن سلمان باشد.
مجری پرسید، چگونه ممکن است فردی مثل سعد الجبری را مانعی در برابر جاه طلبی‌های بن سلمان و به عبارتی مانعی در مسیر پادشاهی ولیعهد کنونی بدانیم؟
گلین کارل گفت در واقع ما شاهد منازعه‌ای میان شاهزادگان هستیم. همواره در این منازعه، رقیب هراسی وجود دارد. این درگیری، یک درگیری و اختلاف نظر سنتی است که هر خاندان حاکمی به ویژه نظام‌های سلطنتی در خود دارند.
مجری از اسعد بشارت، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی از بیروت، درباره اهمیت سعد الجبری برای خاندان سعود پرسید که او در جواب گفت این موضوع را نمی‌توان از موضوع ریتز کارلتون (بازداشت برخی از شاهزادگان و تجار سعودی در هتل ریتز کارلتون و در ادامه دریافت بخشی از سرمایه آنان) جدا دانست. در موضوع ریتز کارلتون بخشی از اموال مردم به خزانه کشور بازگردانده شد. موضوع سعد الجبری هم همین است به ویژه اینکه بر اساس گزارش وال استریت ژورنال او متهم است حجمی انبوه از مال یعنی بیش از یازده میلیارد دلار را یا به باد فنا داده یا در جا‌های نامناسبی و حتی برای نفوذش هزینه کرده است. آنگونه که این روزنامه آمریکایی نوشت، نهاد‌های اطلاعاتی غرب اعم از آمریکا یا اروپا با محتوای تحقیقات نظام سعودی، یعنی مشخص شدن مکان‌های هزینه شدن این اموال، موافقند.
مجری برنامه با قطع سخنان روزنامه نگار لبنانی گفت وال استریت ژورنال به نقل از مسئولان غربی نوشت، این اتفاق به نوعی بهانه کردن مبارزه با فساد برای پیگرد مخالفان محمد بن سلمان است.
اسعد بشارت گفت تحقیقات در این زمینه در چند موضوع است. اگر چنین جهت گیری هم در آن باشد به این معنی است که الجبری اطلاعات مهمی دارد، البته وال استریت ژورنال روزنامه معتبری است، اما مقامات عربستان در این زمینه تحقیقات مالی انجام دادند که این تحقیقات مورد موافقت نهاد‌های بزرگی در آمریکا و اروپا هم هست.
محمد مختار شنقیطی، استاد اخلاق سیاسی دانشگاه حمد بن خلیفه دوحه، کارشناس دیگر برنامه هم در این باره گفت در این موضوع باید به دو مسئله اساسی توجه داشت اول اینکه در عربستان، فساد مالی موضوع گسترده‌ای است و می‌توان آن را در هر محفلی شاهد بود. دوم اینکه نه سعد الجبری و نه محمد بن سلمان، انسان‌های زاهدی نیستند بلکه هر دو سرمایه گذاری‌ها و اموالی دارند. الجبری چهل سال در وزارت کشور عربستان حضور داشت، حتی در این وزارتخانه به منزله نفر دوم بود. طبیعی است اموال چنین شخصی هم می‌تواند از راه قانونی به دست آمده باشد و هم از راه‌های غیر قانونی. او حجم انبوهی از مال را با هدف مدیریت عملیات سری، در اختیار داشت. این موارد هم معمولا آمیخته با کار‌های قانونی و غیر قانونی است، اما اشکال کار در این پرونده در انگیزه‌های سیاسی موجود در آن است. موضوع این است که محمد بن سلمان، الجبری را به فساد متهم می‌کند که خود قایق ۵۰۰ میلیون دلاری، کاخ سه میلیارد دلاری یا تابلوی ۵۰۰ میلیون دلاری معامله می‌کند. در نتیجه این اتفاق این سوال را به ذهن می‌آورد که معیار‌های قانونی و حقوقی در این اتهام چیست؟ حتی اگر باور داشته باشیم که بن سلمان در قضیه ریتز کارلتون میلیارد‌ها دلار را به خزانه کشور بازگردانده است، تدابیر حقوقی، یعنی روند کیفرخواست، محاکمه و دلایل آن پرونده کجاست؟ چیزی در این زمینه‌ها دیده نشده است. با این حساب، موضوع اصلی نوعی ماجراجویی سیاسی با دستاویز‌های مالی است. این راهی است که محمد بن سلمان برای از میان برداشتن یکی از مخالفانش یعنی محمد بن نایف، در پیش گرفته است. چون الجبری بازوی راست بن نایف است در نتیجه اتهام بستن به او به نوعی اتهام بستن به بن نایف تلقی می‌شود. پس مسئله درگیری و اختلاف سیاسی و به نوعی رقابت در مسیر رسیدن به منصب پادشاهی کشور است.
مجری پرسید، آیا الجبری در آن حد از اهمیت است که با این شیوه تحت پیگرد قرار بگیرد، فرزندانش بازداشت شوند و وجهه کشور عربستان در جهان مخدوش شود؟
شنقیطی گفت الجبری شخصیتی محوری است، مردی عملیاتی که چهل سال در عربستان فعالیت کرد. او دارای دکترای کامپیوتر و مردی با تجربه است که ارتباطات فراوانی با نهاد‌های اطلاعاتی دنیا داشته است. همچنین اموال فراوانی در اختیار اوست، اما باید اذعان کرد که بازداشت پسر و دخترش به دور از مروت و مردانگی است، چون این موضوع، درگیری میان دو دولتمرد است و نباید به سطح خانواده برسد. درست است که الجبری فرد مهمی است، اما محمد بن سلمان می‌داند اگر در چهار ماه مانده به انتخابات آمریکا، کاری نکند و نتیجه انتخابات آمریکا شکست ترامپ باشد ممکن است شرایط در عربستان به سود شاهزاده محمد بن نایف و سعد الجبری تغییر کند، چون شرایط داخلی عربستان نه تنها شرایط باثباتی نیست بلکه با نوسانات زیادی روبروست.
گلین کارل از آمریکا درباره نگرانی غرب از افشای اسرار مبارزه با تروریسم در قضیه پیگرد الجبری گفت، من عقیده دارم این نگرانی درست نیست. البته من سعد الجبری را به عنوان یک فرد نمی‌شناسم، اما برخی از شخصیت‌های آمریکایی و حتی برخی از همکارانم را که با او در ارتباط بودند می‌شناسم. آنان می‌گویند او شخصیت پاکدستی بود و اموالی را که هزینه می‌کرد برای نوع هزینه کردن آن مجوز داشت به همین منظور عقیده من این است که در این پرونده اسراری فاش نمی‌شود، زیرا هدفی برای این کار وجود ندارد.
مجری پرسید، اما تا به همین جا در گزارش‌هایی که منتشر شده است برخی از اقدامات اطلاعاتی فاش شد، مثل پولی که به رئیس جمهور سابق سودان پرداخت شد یا پول‌هایی که در عراق هزینه شد. انعکاس این افشاگری‌ها چه خواهد بود؟
کارشناس آمریکایی گفت، اگر اطلاعاتی از عملیات سری فاش شود خطرش این است که ممکن است روند موفقیت آن عملیات مسدود شود و این بزرگترین ضربه به اقدامات و عملیات اطلاعاتی است. اما شرکت‌هایی که سعد الجبری ایجاد کرده، معروفند و اسراری ندارند. افشای میزان اموالی که برای عملیات مشخص هزینه شد یا افشای اهدافی که این عملیات داشته اند همه و همه مهمند، افشای این موارد، به نوعی ارائه رایگان اطلاعات مهم به دشمنان عربستان است. این‌ها مسائلی هستند که نباید افشا شوند و معتقدم الجبری به هیچ وجه نباید در پی افشای این مسائل باشد. الجبری شخص دوم وزارت کشور و فرد نزدیک به محمد بن نایف بود که اطلاعات مهمی در اختیار دارد.
محمد مختار الشنقیطی درباره تبعات افشای اطلاعات سری بر نظام سعودی گفت، این مسائل بیانگر آن است که درگیری برای قدرت در عربستان در اوج خود قرار دارد، این وضعیت نظام سعودی را نظامی سست معرفی می‌کند که رقابت در آن، میان چند چهره رده بالاست. خطاب به اظهارات آقای اسعد بشارت (روزنامه نگار لبنانی) بگویم که در گزارش وال استریت ژورنال آمده است مقامات ارشد آمریکا درباره ضرورت آزادسازی فرزندان الجبری یعنی عمر و سارا، با مقامات عربستان صحبت کرده اند، در نتیجه این موضوع نیاز به اثبات ندارد و نمی‌توان آن را انکار کرد. نکته دیگر اینکه اینترپل به درخواست عربستان درباره سعد الجبری گردن ننهاد و اسم او را از فهرست افراد تحت پیگرد حذف کرد، زیرا تشخیص آنان این بود که الجبری از مخالفان سیاسی نظام سعودی است و این در وال استریت ژورنال هم آمده است. حتی مقامات کانادایی هم، چنین اقداماتی انجام داده اند. نکته مهم دیگر تلاش برای کشاندن الجبری به ترکیه است، این اتفاق سناریوی جمال خاشقجی را به ذهن می‌آورد. در واقع این یک رقابت و بازی کثیف برای رسیدن به قدرت در عربستان است، اما می‌توان این رقابت را به شیوه حقوقی و با آرامش بیشتر هم پیگیری کرد.
مجری درباره امکان افشای اطلاعاتی مشابه آنچه درباره پرداخت پول از عربستان به رئیس جمهور سابق سودان یا پرداخت پول به عراق منتشر شده است، پرسید که شنقیطی گفت، این نگرانی آمریکا و شرکای غربی عربستان است. آنچه تا به الان به بیرون درز کرده است ابعادی از عملیات سری عربستان بود، اما ممکن است ادامه این روند موجب فاش شدن ابعادی از عملیات آمریکا و غرب شود. محمد بن سلمان برای آنکه بتواند به کرسی پادشاهی برسد خط قرمزی ندارد و هر کاری را برای این هدف مباح می‌داند. یکی از این کارها، کنار زدن رقباست، اما آیا این کار با استقبال طرف‌های بین المللی از جمله حاکمیت سیاسی آمریکا (نه دولت ترامپ) مواجه خواهد شد؟ من تردید دارم که چنین باشد. به باور من این قضیه به نوعی موجب اختلاف نظر میان ترامپ و حاکمیت سیاسی آمریکا می‌شود، زیرا حاکمیت سیاسی آمریکا در کنار سعد الجبری و ترامپ در کنار محمد بن سلمان است. البته اصل موضوع، به نوعی تسویه حساب شخصی و تسویه حساب سیاسی است، الجبری از شخصیت‌های مهم وزارت کشور بود که حاضر نشد از محمد بن نایف روی برگرداند و به محمد بن سلمان روی آورد، اما بعد سیاسی قضیه این است که متهم کردن الجبری به نوعی متهم کردن محمد بن نایف است در نتیجه تضعیف او تضعیف ولیعهد سابق است، در نتیجه خارج کردن پرونده‌های حساس از دست چنین فردی می‌تواند به سود محمد بن سلمان باشد.
نظر شما