مرکز مطالعات بین المللی و راهبردی - کرونا بررسی کرد
چشم انداز جهان پس از کرونا
در بحبوحه بحران بهداشت در سطح جهان، مهم است تا بدانیم جهان پسا کرونا چگونه خواهد بود.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما، مرکز مطالعات بین المللی و راهبردی در گزارشی به چشم انداز جهان پسا کرونا و نیز به بررسی سناریوهای احتمالی در این زمینه پرداخت.
در این گزارش به قلم جی استیفن موریسون و آنا کارول به عنوان "ما بعد از کووید-۱۹ کدام آینده را انتخاب میکنیم؟ ", آمده است: در حال حاضر، همه جهان درگیر گسترش سریع ویروس کرونا است، ویروسی که سبب ایجاد بیماری کووید ۱۹ میشود. چندین کشور در آسیا از جمله چین، سنگاپور، تایوان، هنگ کنگ. کره جنوبی در تلاش برای مهار کردن و پایان دادن به این ویروس هستند. در بیشتر اروپا و همچنین در آمریکای شمالی، کشورها در حال مواجهه با گسترش سریع این ویروس و همچنین افزایش موارد ابتلا به این بیماری و همچنین تلفات ناشی از کووید ۱۹ هستند. شمار زیادی از کشورها از جمله آمریکا همچنان چندین هفته دردناک را پیش رو دارند.
در بحبوحه این بحران بهداشت در سطح جهان، مهم است تا بدانیم جهان پسا کرونا چگونه خواهد بود و باید منتظر باشیم و ببینیم این ویروس چه ویرانیهایی بر جای خواهد گذاشت. این مقاله تلاشی اولیه برای بررسی عوامل اصلی دخیل در این زمینه –هم طبیعی و هم سیاسی- است و در این میان به بررسی سه سناریوی احتمالی در ارتباط با تأثیرات این ویروس در آمریکا میپردازد. شاید این مسئله در ارتباط با سراسر آمریکای شمالی و اروپا هم صدق کند.
این تحلیل بیش از پیش بر روی ابعاد امنیتی بهداشتی ناشی از کووید ۱۹ متمرکز است تا ابعاد اقتصادی آن. این مقاله بر اساس تحقیقات مهمی است که دیگران در این زمینه انجام داده اند (از جمله بررسیهای اخیر انجام شده توسط ازکیل امانوئل، اسکات گوتلیب، نیکلاس کریتسوف، توماس پویو و اد یانگ) و همچنین بر اساس الگوهایی است که اخیرا توسط موسسه ارزیابی هلث متریکس و تیم واکنش کووید نوزده در امپریال کالج و کوویداکت ناو دات اورگ ارائه شده است.
سرعت به شدت سریع انتقال این ویروس اکنون کاملا مشخص و ملموس است. کووید ۱۹ بیشتر به واسطه افرادی منتقل میشود که به این ویروس مبتلا شده اند، اما علائمی ندارند. یک آمریکایی مبتلا به این ویروس میتواند به طور متوسط دو و نیم نفر را مبتلا کند. به منظور شکستن چرخه انتقال این ویروس، این رقم به واسط در پیش گرفتن فرآیند فاصله گذاری اجتماعی، انجام دادن آزمایش، شناسایی موارد ابتلا، قرنطینه و ایزوله کردن، باید به زیر یک برسد.
نرخ مرگ و میر ناشی از ابتلا به این ویروس به شدت فراتر از آنفلوآنزای فصلی است. بین سه تا ۱۱ درصد از جمعیت آمریکا در هر فصل به آنفلوآنزا مبتلا میشود و تنها یک درصد از آنها جان خود را از دست میدهند. ویروس کرونا میتواند ۴۰ تا ۷۰ درصد از جمعیت آمریکا را مبتلا کند و احتمالا نرخ مرگ و میر ناشی از آن بین یک تا دو درصد خواهد بود. نرخ مرگ و میر ناشی از ابتلا به این ویروس که در ایتالیا و اسپانیا از کنترل خارج شده است، نزدیک به ده درصد است.
چندین عامل ناشناخته وجود دارد که بر خط سیر این بیماری همه گیر تأثیر میگذارد و این عوامل در سه دسته جای میگیرند: خود ویروس، ابزارهای دولتی و فن آوری. همه این سه دسته چه از نظر علمی و سیاسی تا حدودی با ابهاماتی مواجهند.
یک عامل مهم در ارتباط با مدت زمان مصونیت کووید نوزده است. این مسئله به مدت زمانی اشاره دارد که یک شخص پس از بهبودی ناشی از ابتلا به کووید ۱۹ در مقابل آن مصونیت دارد. در حال حاضر، اطلاعات بسیار کمی در این زمینه داریم و باید تحقیقات بیشتری در این باره صورت گیرد. از نظر تئوری، یک شخص میتواند برای یک دوره طولانی مدت (برای مثال ۱۲ تا ۱۴ ماه) پس از بهبودی مصونیت داشته باشد و آنها میتوانند به صورتی ایمن به مکانهای عمومی باز گردند هر چند که ویروس در حال گسترش است. در نهایت، مردم میتوانند به مرحله مصونیت جمعی برسند، مرحلهای که طی آن، بخش عمدهای از جمعیت در مقابل این ویروس مصون خواهند بود و روند یافتن یک فرد میزبان برای این ویروس به شدت دشوار میشود. برعکس، اگر این مصونیت کوتاه مدت باشد، شخصی که مبتلا شده است میتواند به زودی بار دیگر به این ویروس آلوده و مبتلا شود.
مسئله دوم فصلی بودن است. ویروس کرونا تمایل دارد در ماههای فصل زمستان به اوج خود برسد و با فرا رسیدن گرما و هوای موطوبتر از بین برود. دو مورد از چهار ویروس کرونا با فرا رسیدن فصل گرما از بین میروند، اما این موضوع در ارتباط با سارس و مرس صدق نمیکرد. در این مقطع، هنوز مشخص نیست آیا انتقال کووید نوزده طی فصل تابستان و پاییز سال ۲۰۲۰ کند خواهد شد یا خیر. اگر خوش شانس باشیم و آنگونه که مشخص شده است این ویروس فصلی است، میتوانیم از این توقف مقطعی برای تهیه و تدارک تجهیزات پزشکی و روند آزمایش گرفتن و همچنین تقویت ظرفیت آزمایشگاهها استفاده کنیم و سبب افزایش روند دفاع ازخود در مقابل موجیهای بعدی ناشی از کووید نوزده شویم.
مسئله بعدی جهش ویروس است. کارشناسان بر این باورند ویروس کرونا نسبتا با ثبات و کمتر مستعد جهش منظم و سریع است. با این حال، باید تحقیقات بیشتری انجام شود تا بتوان این موضوع را تأیید کرد. اگر این مسئله صحت داشته باشد، این میتواند بدین معنا باشد که مصونیت در مقابل این ویروس میتواند غیر قابل پیش بینیتر و طولانی مدتتر میتواند.
همان گونه که همه ویروسها تا سطحی جهش مییابند، جهشهای ویروس کرونا میتواند سبب ایجاد نتایج واگرایی شود. این ویروس میتواند جهش یافته و در نهایت خودش بمیرد. این همان اتفاقی است که در ارتباط با سارس و مرس رخ داد. این ویروس میتواند در واکنش به درمانهای موثر جهش پیدا کند و مقاومتر و شدیدتر شود. این جهشها همچنین میتوانند سبب کوتاه شدن مدت زمان مصونیت شوند و این موضوع در ارتباط با آنفلوآنزای فصلی صدق میکند.
-ابزارهای دولتی:
نخستین بخش از ابزارهای دولتی شامل مداخلات غیر درمانی میشود. این مسئله شامل در پیش گرفتن فرآیند فاصله گذاری اجتماعی از جمله تعطیلی مدارس، ایجاد ابزارهای کار از راه دو برای همه مشاغل غیر ضروری، ممنوعیت برگزاری تجمعات گروههای بیشتر از ده نفر و وضع دستوراتی مبنی بر "پناه گرفتن در یک مکان" میشود. اینها تنها ساز و کارهای موجود برای متوقف کردن گسترش این ویروس محسوب میشوند.
در حال حاضر، دستورالعملهای فدرال در آمریکا سبب ترغیب استفاده از این ابزارها تا روز سی ام ماه آوریل شده اند، اما دستورالعملهای فدرال حکم به تعطیلی ملی و تهاجمی نمیکند. واقعیت موجود شامل اتخاذ سیاستهایی متنوع با شدت و انعطاف پذیریهای مختلف در ایالت ها، سرزمینها و شهرها میشود.
اگر اقدامات مرتبط با فاصله گذاری اجتماعی طی هشت تا ده هفته با شدت تهاجمی بالا اجرایی شوند –هماند همان چیزی که در چین رخ داد-, میتوان چرخه این ویروس را تا سطح زیادی شکست و گسترش آن را کند کرد و سبب خریدن زمان برای پر کردن انبارهای بیمارستانها با تجهیزات پزشکی (برای مثال تجهیزات حفاظت شخصی، دستگاههای تنفس مصنوعی، تخت در واحدهای مراقبتهای ویژه) شد. این اقدام مانع از آن خواهد شد تا بیمارستانها مملو از جمعیت شوند و این مسئله به نوبه خود میتواند سبب بهبود نتایج بهداشتی و کاهش نرخ مرگ و میر و در نهایت صاف شدن منحنی شیوع این ویروس شود. این امر مستلزم بکار گیری سطح بی سابقهای از اجباری خواهد شد که به نوبه خود احتمالا مخالفتهایی را هم در پی خواهد داشت.
دومین بخش از ابزارها در ارتباط با ظرفیت گرفتن آزمایش است. سنگاپور، کره جنوبی، تایوان و هنگ کنگ توانستند از طریق گرفتن آزمایشهای زودهنگام و به شدت تهاجمی، شناسایی تماس ها، ایزوله و قرنطینه کردن این همه گیری را در کشورهای خود کنترل کنند بدون آن که سبب اعمال الزامات سخت گیرانهای در ارتباط با فاصله گذاری اجتماعی شوند. ظرفیت بالای گرفتن آزمایش سنگ بنای هر مرحله از واکنش و بهبود ناشی از ابتلا به کووید نوزده محسوب میشود.
یک آزمایش ایده آل در ارتباط با کووید نوزده سبب ارائه نتایج ظرف چند دقیقه و نه چند روز و سبب به حداقل رسیدن تماسها با کارکنان درمانی میشود. در دانمارک، دولت قصد دارد تا کیتهای را در اختیار شهروندانش قرار دهد تا آنها بتوانند از خودشان آزمایش بگیرند و بدین ترتیب آنها خودشان میتوانند ببینند آیا به این ویروس مبتلا شده اند یا نه و بدین ترتیب میتوانند در خانه بمانند و در صورت حاد شدن بیماری به بیمارستان مراجعه کنند. در آمریکا، شرکتهای خصوصی در حال ایفای نقشی محوریتر در تشخیصهای جدیدتر هستند. آزمایشگاه آبوت در حال حاضر در حال گرفتن آزمایشی است که میتواند ظرف پنج دقیقه تعیین کند آیا شخصی به این ویروس مبتلا شده است یا خیر. آزمایش سرولوژیکی برای آنتی بادیها یکی دیگر از ابزارهای مهمی است که میتواند سطح ابتلا را تعیین کند و میتوان از آن برای تشخیص در افرادی استفاده کرد که علائمی ندارند. چندین کشور از جمله چین و آلمان سامانه صدور گواهی ایمنی ایجاد کرده اند به گونهای که اگر اثبات شود شخصی ایمن است، میتواند با خیال راحت به مدرسه یا محل کار خود بازگردد.
گسترش ظرفیت گرفتن آزمایش به وجود یک سامانه نظارتی ملی و دیجیتال بیماری نیاز دارد که بتواند ارقام مرتبط با آزمایش و سرولوژیکی را در سطح خانوارها و همچنین موسسات شامل شود. این سطح از نظارت شدید به شدت گران است و سبب بروز سوالاتی در ارتباط با آزادیهای مدنی و همچنین ایجاد چالشهای قانونی میشود.
-فن آوری:
درمانها اولین طبقه بندی مهم در سطح فن آوری محسوب میشوند. در حال حاضر، شماری از مطالعات و بررسیها برای شناسایی درمانهایی در حال انجام شدن است که میتواند سبب کاهش میزان مرگ و میر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا و تسریع روند بهبودی شود. یک درمان موثر میتواند سبب بهبود نتایج بهداشتی و کاهش نیاز به تجهیزات پزشکی همانند دستگاههای تنفس مصنوعی و تختهای واحدهای مراقبتهای ویژه شود و میتوان از این تجهیزات تنها در خصوص موارد حاد بیماری استفاده کرد و بدین ترتیب فشارها بر بیمارستانها و کادر درمانی کاهش پیدا میکند. این امکان وجود دارد تا بتوان یک درمان ایمن و موثر را ظرف شش ماه آینده پیدا کرد.
مهمترین عامل فن آوری تولید واکسن است. تولید یک واکسن ایمن و موثر تنها عاملی است که میتواند سبب پایان دادن قطعی به همه گیری کرونا شود. میتوان یک واکسن تولید شده را در پاییز سال ۲۰۲۱ توزیع کرد، اما گزارشهایی که اخیرا منتشر شده اند نشان میدهند میتواند تا اوایل سال ۲۰۲۰ و یک، یک واکسن را روانه بازار کرد. تلاشهای تهاجمی برای تسریع در روند تأمین بودجه، تولید و توزیع واکسن میتواند دوره زمانی برای پایان دادن به این همه گیری را کوتاه کند.
-سناریوهای احتمالی
سناریوی شماره یک/بهترین حالت-بهبودی سریع:
طی دو تا سه ماه آینده، آمریکا اقداماتی تهاجمی را در سطح ملی در ارتباط با فاصله گذاری اجتماعی اجرایی میکند و تجهیزات پزشکی کلیدی را در مناطقی تأمین خواهد کرد که به شدت با این بیماری دست و پنجه نرم میکنند. فرآیند گرفتن آزمایش گسترش خواهد یافت و این اقدام اجازه در پیش گرفت واکنشهای هدفمند و محلی و در نهایت کاهش تدریجی شدت فرآیند فاصله گذاری اجتماعی را در سراسر این کشور در پی اجرای این محدودیتها برای دو تا سه ماه میدهد.
سناریوی شماره دو/موارد درهم و برهم
الگوی غلتکی
در بهار سال ۲۰۲۰ طی شش هفته شاهد واکنش پراکنده فدرال، هرج و مرج، بدون تعطیلی ملی، عدم هماهنگی ملی تجهیزات پزشکی حیاتی و فقدان روند گرفتن آزمایش در سطح ملی بودیم و بدین ترتیب زمان ارزشمند از دست رفت و همین موضوع سبب شیوع تهاجمی این ویروس در مراکز مهم شهری در سراسر آمریکا میشود. به تأخیر انداختن روند اجرای اقدامات و تعدیل زودهنگام اجرای فاصله گذاری اجتماعی میتواند سبب شیوع مجدد این بیماری در سراسر کشور و ایجاد الگوی غلتکی شود.
عدم اجرای سخت گیرانه این اقدامات در سراسر آمریکا میتواند سبب آسیب پذیری کادر درمان و افزایش شمار مرگ و میر در میان آنها شود و این موضوع به نوبه خود سبب آسیب رسیدن به نظامهای بهداشتی خواهد شد. افزایش تعداد مبتلایان به این ویروس و حضور آنها در بیمارستانها درمراکز اصلی شهری سبب افزایش قابل توجه میزان تلفات ناشی از ابتلا به این بیماری در بهار و تابستان سال ۲۰۲۰ میشود.
تعداد کلی مرگ و میر ناشی از ابتلا به کووید نوزده در آمریکا میتواند بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر باشد.
در زمستان، آمریکا به تدریج با بهبودی مواجه خواهد شد و میتواند این منحنی را صاف کند و، اما این اتفاق تنها پس از ماهها افزایش قابل توجه میزان تلفات رخ خواهد داد.
سناریوی شماره سه/بدترین حالت: افول و فاجعه
اقدامات در زمینه فاصله گذاری اجتماعی به شیوهای غیر موثر در آمریکا اجرایی شده اند. دولت فدرال نمیتواند فرآیند گرفتن آزمایش در سطح ملی را اجرایی و سامانه ردیابی تماسها را راه اندازی و همچنین فرآیند انتقال تجهیزات حیاتی پزشکی را به مناطق آلوده هماهنگ کند.
با گسترش این همه گیری در سراسر جهان ما با کمبود تجهیزات حفاظت شخصی مواجه خواهیم شد و این مسئله به نوبه خود سبب افزایش تقاضا میشود در حالی که چرخه تهیه و تدارک همچنان کند است. این مسئله به افزایش موارد ابتلا و مرگ و میر ناشی از کووید نوزده در میان کادر درمانی و وارد شدن آسیبهای عمیق و پایدار به نظام بهداشتی و ایجاد اختلال در روند واکنش ملی برای چندین ماه میشود.
هیچ گونه درمان موثری کشف نمیشود و نظامهای بهداشتی مملو از جمعیت افراد بیمار میشوند، زیرا این ویروس همچنان در حال گسترش است و تهیه و تدارک تجهیزات پزشکی در راستای سطح تقاضا قرار ندارد و این موضوع به نوبه خود سبب وخامت نتایج بهداشتی هم برای بیماران کووید نوزده و همچنین دیگر بیماران (قلبی، سرطانی، تصادفی) در بیمارستانها میشود.
تعداد کلی تلفات ناشی از ابتلا به ویروس کووید نوزده در آمریکا بین یک و نیم تا دو میلیون و دویست هزار نفر تا پایان سال ۲۰۲۱ خواهد بود.
بخشهای بزرگی از جهان نمیتوانند این ویروس را کنترل کنند و آمریکا همچنان در مقابل شیوع مجدد این ویروس آسیب پذیر خواهد بود و این مسئله سبب میشود دولت آمریکا همچنان به صورت قاطعانهای مرزهایش را به روی تجارت و سفر ببندد. پنج تا ده سال تولید یک واکسن طول خواهد کشید. مصونیت طبیعی مدت زمان زیادی طول نخواهد کشید. بسته کمکهای اقتصادی برای جبران آسیبهای اقتصادی ناشی ازاین ویروس ناکافی است.
-اکنون باید اقدام کرد
همه گیریها سبب تغییر یافتن جمعیت، ایالت ها، جوامع، اقتصادها، معیارها و ساختارهای دولتی میشوند. تصمیمات سیاسی در تعیین نتایج بسیار مهم هستند. میدانیم که به چه چیزی نیاز داریم: اقدام سریع، زودهنگام و تهاجمی. باید بین تا چهار هفته جوامع را در سطح جهانی تعطیل کرد. به یک ساختار فرماندهی متمرکز نیاز است تا بتوان سبب ایجاد یک فرآیند منطقی در بازار شد و ایالتها را در تأمین تجهیزات حیاتی پزشکی پشتیبانی کرد. باید یک سامانه نظارتی ملی ایجاد کرد که فرآیند گرفتن آزمایش و ردیابی تماسها را در سطح محلی اجرایی میکند. باید در بخش یافتن درمانهای جدید و تولید واکسن سرمایه گذاری انجام داد. باید اقدامات اقتصادی را در پیش گرفت که سبب ایجاد امنیت در اجتماع میشود. اکنون باید اقدام کرد.