احیای بافت‌های فرسوده با اجرای طرح بازآفرینی شهری

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز سمنان ، این بافت ها به مرور زمان فرسوده‌تر شده و علاوه بر فرسودگی ابنیه، شبکه تاسیسات شهری آنها نیز فرسوده و کارکردهای شهری خود را از دست می دهند. 
بافت‌های فرسوده ، محلات ناکارآمدی در فضای شهری است که مسائل و پیچیدگی‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود را دارد.
این محلات و بافت‌ها از یک سو دارای ریشه‌های سکونتی ارزشمند با غنای فرهنگی، اجتماعی و معماری است و از طرف دیگر به جهت فرسودگی شدید، نبود دسترسی مناسب به خدمات شهری و بهداشتی، وجود مشکلات اجتماعی و امنیتی و آسیب‌پذیری در برابر زلزله، سیل و آتش سوزی و نیز تطابق نداشتن با زندگی امروز شهری و شهرسازی مدرن ، دارای مشکلات رو بنایی و زیر ساختی هستند.

بافت های تاریخی ؛ بافت های ناکارآمد
بر اساس آمار بیش از 140 هزار هکتار بافت تاریخی در شهرهای کشور وجود دارد و هزار و 700 محله شامل هزار بافت ناکارآمد و فرسوده شهری، 600 بافت تاریخی،  هزار و 100 سکونتگاه غیررسمی در شهرهای کشور شناسایی شده است.
بافت‌های فرسوده در استان سمنان هم یکی از معضلات توسعه مدیریت شهری است که نوسازی و بازسازی آن در شرایط کنونی که حوادث طبیعی نظیر زلزله کشورمان را همچنان تهدید می کند، اجتناب ناپذیر است.

تشخیص بافت های ارزشمند و فرسوده
از نظر مدیریت شهری ، بافت‌های فرسوده به چند دسته تقسیم می‌شوند: 
بافت شهری دارای میراث تاریخی و فرهنگی که با وجود فرسودگی بناها، فضاها، تأسیسات و تجهیزات شهری، میراث تاریخی و فرهنگی با ارزش در آن‌ها وجود دارد.
بافت فرسوده هم بافت‌های شهری بدون میراث ویژه تاریخی یا فرهنگی هستند که عمده‌ترین مشکل آن به غیر از مسائل خاص بناهای نامقاوم و کوچک، نبود خدمات لازم و زیرساخت‌های مناسب شهری است.
بنا بر آمار اداره کل راه و شهرسازی استان ؛ به ترتیب شهرهای سمنان 450 هکتار، شاهرود 436 هکتار، دامغان 382 هکتار، گرمسار221 هکتار، شهمیرزاد 141 هکتار، مهدی شهر 108 هکتار، آرادان 98 هکتار، ایوانکی 97 هکتار ، مجن 96 هکتار، سرخه 64 هکتار، بسطام 58 هکتار، کلاته خیج 39 هکتار، درجزین 32 هکتار، بیارجمند 17 هکتار و امیریه 9 هکتار بافت فرسوده دارند.

اجرای طرح بازآفرینی شهری در 17 محله سمنان
در شهر سمنان 357 هکتار بافت تاریخی تصویب شده وجود دارد که 25 هزار و 370 نفر در این منطقه سکونت دارند.
فرماندار سمنان می گوید: اجرای طرح بازآفرینی شهری به منظور بهبود خدمات عمومی، ارتقای زیرساخت های شهری، ساماندهی فضاهای شهری، توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی و آموزشی در 17 محله این شهرستان با اولویت بندی محله ها بر اساس ظرفیت های موجود آغاز شده است .
به گفته سید عباس دانایی، پارسال 15 طرح بازآفرینی در 2 محله ناسار و اسفنجان با اعتباری بیش از  80 میلیارد ریال در چهار حوزه خدمات روبنایی، خدمات زیربنایی، بهسازی محیط و توانمندسازی هدف گذاری شد و امسال این طرح ها با تلاش مسئولان تکمیل و اجرایی می شود.
وی رویکرد اجرای طرح بازآفرینی شهری را حمایت از بازسازی و نوسازی محلات فرسوده بیان و تصریح کرد: تکمیل ساخت  سالن ورزشی در محله آتشگاه، پیگیری طرح بازار خود اشتغالی در زمینی به وسعت یک هزار متر مربع، ساخت  مجتمع سرای محله در محله شترخان شاهجو، ساخت  هنرستان سادات شریعت پناهی، پیگیری تکمیل فرهنگسرای کُدیور و ساخت مجتمع فرهنگی چند منظوره‌ از جمله طرح های بازآفرینی در محله های هدف شهرستان سمنان برای امسال است.

وی بیان کرد: بررسی‌ جمعیتی از سال 1365 تا 1395 نشان از رشد معکوس جمعیت در محلات هدف و بافت قدیم شهرستان سمنان‌ دارد.
دانایی تصریح کرد: رشد جمعیت در محلات هدف و بافت قدیم این شهرستان از 66 درصد در سال 65 به 30 درصد در سال 97 کاهش یافته است.
فرماندار سمنان اضافه کرد: 54 هزار و 455 نفر در 572 هکتار بافت ناکارآمد میانی شهر و 12 هزار و 378 نفر در 162 هکتار سکونتگاه غیر رسمی در شهر سمنان زندگی می کنند که اجرای طرح بازآفرینی شهری فرصتی برای تحقق عدالت اجتماعی در این مناطق است.

ابعاد تاریخی شهرها در طراحی نو لحاظ شود
استاندار سمنان هم معتقد است : ستاد بازآفرینی شهری و توجه به بافت های فرسوده باید فعال تر از گذشته شود و شهرداری ها و دستگاه های اجرایی برای تخصیص اعتبارات ستاد بازآفرینی شهری تلاش کنند تا سبب تحول در شهرها شود.
آشناگر تصریح کرد: استان سمنان دارای شهرهایی با قدمت و بافت تاریخی و فرهنگی بسیار ارزشمندی است که حفاظت و حراست از این شهرها از وظایف همه دستگاه ها و نهادها برشمرده می شود.

بازآفرینی شهری و جذب گردشگر 
یک کارشناس شهرسازی بابیان اینکه طرح بازآفرینی شهری سمنان در جذب گردشگر تأثیرگذار است، گفت: بافت تاریخی شهر سمنان یکی از ظرفیت های عظیم جذب گردشگری محسوب می‌شود.
محمدرضا عبدوس افزود: در طول اجرای طرح بازآفرینی، بخش‌هایی که نیاز به بهسازی دارند، تخریب و سپس با همان شکل بافت قدیمی و جذاب برای گردشگران بازسازی می‌شوند تا هم بتوان بافت تاریخی را حفظ و هم در جذب گردشگران به بافت سنتی شهر، موفق عمل کرد.
عبدوس مشارکت مردم و بخش خصوصی را شاه‌ کلید اجرای طرح بازآفرینی شهری دانست و بیان کرد: مردم نباید این برداشت نادرست را داشته باشند که قرار است اراضی‌شان تملک شود و یا بیرون از بافت شهری به ازای زمین یا ملکشان به آن‌ها خانه‌ای داده شود، بلکه محل اجرای بازآفرینی شهری دقیقاً در همان محل و در دل بافت شهری قرار دارد.

پرداخت تسهیلات بازآفرینی به واحد های ‌مسکونی
مدیر شعب بانک مسکن استان سمنان گفت: 40 میلیارد ریال تسهیلات به منظور بازآفرینی بافت‌های فرسوده در چهار ماه ابتدایی امسال در این استان به متقاضیان پرداخت شد.
محسن بابایی افزود: این میزان تسهیلات برای احداث 100 واحد مسکونی در مناطق بافت فرسوده در استان سمنان پرداخت شده است.
مدیریت شعب بانک مسکن استان سمنان خاطر نشان کرد: تسهیلات احداث و نوسازی واحدهای مسکونی در مناطق بافت‌های فرسوده شهری بدون محدودیت اعتبار به متقاضیان تخصیص داده می‌شود.
به گفته وی ، بانک مسکن در استان سمنان به‌ منظور کمک و تسریع در سیاست های بازآفرینی و بهسازی این مناطق و نیز ترغیب شهروندان در استفاده از تسهیلات خرید و ساخت واحد مسکونی یک و نیم درصد نرخ سود تسهیلات را کاهش داده است.

احیای آداب و رسوم با بازسازی بافت‌های تاریخی
اجرای طرح بازآفرینی شهری و بازسازی بافت‌های تاریخی و فرسوده علاوه بر ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی در احیای آداب و رسوم و رونق کسب‌وکار در کشور تاثیر به‌سزایی دارد.
در  سال 98 بیش از 60 هزار میلیارد ریال با برداشت از صندوق توسعه ملی برای احیا بافت های تاریخی و فرسوده برنامه‌ریزی شده است.
در صورت تاخیر در احیا بافت های تاریخی و فرسوده در میان مدت شاهد افزایش بزهکاری های اجتماعی در مناطق شهری استان سمنان خواهیم بود که امید می رود با تخصیص به موقع اعتبار و برچیدن سکونتگاه های غیرمجاز برای عمران و توسعه این استان گام برداشت.