جهان پسا حقیقت

    ‌ایرانیان روزانه با انبوهی از خبر‌های جعلی که با اندیشه بیرون مرز‌ها ساخته و پرداخته می‌شود، مواجهند. خبر جعلی (FAKE NEWS) اطلاعاتی است که با هدف فریب دیگران تولید می‌شود. این اطلاعات درصدد تزریق باور‌های غلط یا تردید در باور‌های درست کاربران است.
    زمانی که مخاطب خواسته یا ناخواسته صرفا به منابع خبری دشمن ساز وابسته باشد تاثیر عمیقی بر فکر، ذهن و باورهایش در زندگی فردی و اجتماعی می‌گذارد.
    امپراتوری رسانه‌ای غرب افزون بر ۲۶۰ شبکه تلویزیونی، صد‌ها پایگاه اطلاع رسانی و هزاران شبکه اجتماعی به زبان فارسی تدارک دیده است. فرماندهان این رسانه‌ها اغلب در لندن، واشنگتن، ریاض، دوبی و ... مستقرند.
    شمار زیاد شبکه‌های مجازی که اطلاعات شبیه به هم منتشر می‌کنند حس اعتماد در مخاطب زودباور پدید می‌اورد. در این میان فقط کاربرانی که دیدگاه منطقی دارند در برابر سیل اخبار جعلی ایستادگی می‌کنند که متاسفانه شمارشان به علت فقر سواد رسانه‌ای جامعه زیاد نیست.
    اخبار جعلی از نظر منبع، محتوا و نحوه انتشار با شایعات متفاوتند. شایعات اغلب بصورت شفاهی و بدون منبع نقل می‌شود و امکان صدق یا کذب بودن آن وجود دارد، اما خبر‌های جعلی هوشمندانه، دارای منبع و تا حدودی باور پذیر، اما همواره دروغ است.
    خاستگاه خبر‌های جعلی اغلب در فضای مجازی است که بصورت ربات، انسانی یا تلفیقی، تولید و بازنشر می‌شود. تروریست‌های آدمکش پادگان اشرف و لیبرتی که با غسل تعمید در راهرو‌های سیا و موساد اکنون در تیرانا بصورت ربات دست به کی بورد شده اند.
    شرارت پیشه گان غربی، عربی و عبری با بهره مندی از حرفه ای‌ترین شگرد‌ها بصورت روزمره در تلاشند که افکار عمومی ایرانیان را دچار آلودگی اطلاعاتی کنند. این شرایط با هدف ایجاد ابهام و درهم ریختن مرز‌های صحت و سقم خبر صورت می‌گیرد که البته از ویژگی جهان پسا حقیقت است.
   جهان پسا حقیقت، زمانی شکل می‌گیرد که افراد جنجالی، اما کم دانش به مدد رسانه‌های اجتماعی شریان جریان اطلاعات را در دست داشته باشند. چهره‌ها و شاخ‌های مجازی در زمره بازیگران اصلی آلودگی اطلاعات در دوران پسا حقیقتند.
    خبر جعلی گرچه مانند کف روی آب زودگذر است، اما می‌تواند تاثیر روانی جبران ناپذیری بر جامعه بگذارد پس راستی آزمایی خبر‌ها بایستی در کانون نگاه یاران خبری قرار گیرد.

حسن عابدینی  کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی