دیدار ترامپ و کيم ، يک ارزيابي

به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا وسيما، با گذشت چند روز از دیدار دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور ،واکنشهای جهانی به آن نشان می دهد که دید مثبتی در مورد نتایج آن وجود ندارد .به عبارت دیگر با فروکش کردن فضای احساسی و ماه عسل دیدار دومقام ارشد آمریکایی و کره شمالی ارزیابیهای واقعی از این دیدار نشان می دهد که برغم هیاهویی تبلیغاتی دونالد ترامپ ،امیدواری چندانی به نتیجه بخش بودن دیدار وی با اون وجود ندارد .تنها شینزو آبه نخست وزیر ژاپن از دیدار ترامپ و رهبر کره شمالی ذوق شده و از رئیس جمهوری آمریکا تشکر کرد .

واکنش برخي محافل جهاني 

واکنشها به دیدار دونالد ترامپ با کیم جونگ اون در داخل آمریکا نیز به گونه ای یاس آور است که خشم رئیس جمهوری آمریکا را نیز برانگیخت و وی با عصبانیت اعلام کرد که اخبار جعلی بزرگترین دشمن آمریکا است .وی شبکه های تلویزیونی ان بی سی و سی ان ان را به تلاش برای کم اهمیت نشان دادن توافقهای صورت گرفته میان رئیس جمهوری آمریکا و رهبر کره شمالی متهم کرد . این در حالی است فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در مورد نتایج مهم و تاثیر گذار دیدار رئیس جمهوری آمریکا و رهبر کره شمالی ابراز تردید کرد . در این حال عبدالقدیر خان دانشمند هسته ای پاکستان هم این دیدار را تشریفاتی دانست و تاکید کرد به رغم هیاهوی تبلیغاتی کاخ سفید دیدار ترامپ و اون نتیجه ای برای کمک به برقراری صلح در منطقه نخواهد داشت . در میان استقبال سرد محافل جهانی از دیدار رهبران کره شمالی و آمریکا در سنگاپور چین نیز خواستار کاهش تحریمهای کره شمالی از جانب واشنگتن شد .
با این حال دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا ارزیابی خود را از دیدار با رهبر کره شمالی در توئیت خود چنین نوشت ." رهبر کره شمالی فردی بسیار قابل و مذاکره کننده ای بسیار باهوش است .دیگر تهدید هسته ای از جانب کره شمالی مطرح نیست ."
ماحصل دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی در سنگاپور که دیدار قرن نیز برآن نام نهاده اند توافق چهارماده ای است که در هتل کاپلا جزیره سنتوزا سنگاپور امضا شد .

1-آمریکا و کره شمالی متعهد شدند روابط تازه ای را بنا کنند که اساس آن تمایل مردم دو کشور بر صلح و رفاه است .

2- آمریکا و کره شمالی به طور مشترک تلاش خواهند کرد که صلح پایدار در شبه جزیره کره ایجاد شود.

3-براساس توافق 29 آوریل پان مون جون میان رهبران دو کره یعنی کیم جون اون و مون جائه این رئیس جمهوری کره جنوبی که کره شمالی بخشی از تاسیسات هسته ای خود را تخریب کرد متعهد می شود که روند خلع سلاح را ادامه دهد

4- آمریکا و کره شمالی متعهد می شوند که بقایای سربازان کشته شده یا مفقود شده جنگ در خلال سالهای 1950 الی 1953 را شناسایی و به کشورشان بازگردند .
تردیدی نیست دیدار رهبران کره شمالی و آمریکا بعد از 65 سال دشمنی و خصومت میان پیونگ یانگ و واشنگتن دیداری مهم و تاریخی است .به همین دلیل توجه جهانیان را به خود جلب کرد اما واکنشهای جهانی به این دیدار متناسب با اهمیت آن نبود و انتظاراتی که ترامپ از این دیدار برای تقویت موقعیت خود در عرصه داخلی و منطقه ای و جهانی داشت برآورده نشد .یکی از مهمترین علل و دلایل برخورد سرد محافل جهانی با چنین دیدار مهم و تاریخی این است که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پیش از این دیدار با برخی اقدامات خلاف قوانین بین المللی ، نه تنها وجهه خود را تخریب بلکه در نزد جهانیان نیز بی ارزش کرد و نشان داد رئیس جمهوری فاقد وجاهت لازم برای شرکت در مذاکرات مهمی همچون دیدار با رهبر کره شمالی است .
خارج کردن آمریکا از پیمانهای آسیا –پاسفیک ،پیمان آب و هوایی پاریس و برنامه جامع اقدام مشترک "برجام" در مورد برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران نه تنها خشم جهانی را برانگیخت بلکه رئیس جمهوری آمریکا را غیر متعهدترین رئیس جمهوری نشان داد که در جهت دامن زدن به آنارشی جهانی حرکت می کند .به همین دلیل مادلین آلبرایت وزیر امور خارجه اسبق آمریکا ترامپ را غیر دمکرات ترین رئیس جمهوری این کشور عنوان کرد.
به همین دلیل در مذاکرات سنگاپور کیم جونگ اون رهبر کره شمالی بیش از ترامپ مورد احترام و توجه جهانیان بود .ترامپ در عمل نشان داده است فردی غیر قابل اعتماد است که به هیچ عنوان نمی توان به اجرای تعهداتش با هر شخص و یا دولتی اطمینان داشت .به همین جهت اتحادیه اروپا با اشاره به بی تعهدی ترامپ درباره تعهدات آمریکا در قبال مسایل بین المللی تاکید کرده است که به نتایج دیدار رئیس جمهوری آمریکا و کیم جون اون امیدی ندارد .رهبران حزب دمکرات در آمریکا هم اعلام کرد هر گونه توافق ترامپ و رهبر کره شمالی باید به تایید کنگره نیز برسد .

ملاحظات منطقه اي و بين المللي
در مورد ارزیابی های نه چندان مثبت محافل منطقه ای و بین المللی از دیدار رئیس جمهوری آمریکا و رهبر کره شمالی موارد زیر قابل توجه است:

الف- رئیس جمهوری آمریکا نشان داده است فرد قابل اطمینانی نیست که بتوان به توافقهای آن دل خوش کرد

ب- توافقهای پیشین آمریکا با کره شمالی در سالهای 1994 و 2006 با کارشکنی های آمریکا با شکست روبرو شد و چشم انداز روشنی نیز برای تعهد آمریکا به اجرای توافقنامه صلح با رهبر کره شمالی وجود ندارد.

ج- توافقنامه چهارماده ای میان رئیس جمهوری آمریکا و رهبرکره شمالی کلی گویی و فاقد هر گونه جنبه اجرایی است .به همین دلیل محافل سیاسی آنرا توافقنامه ای تشریفاتی عنوان کرده اند .

د- در قبال تعهد کره شمالی برای پی گیری اقدامات خود برای خلع سلاح هسته ای در توافق صورت گرفته در سنگاپور ،آمریکا هیج تعهدی را در قبال برقرای صلح و امنیت در شبه جزیره کره نپذیرفته است .

و-  رهبر کره شمالی از اعتماد به نفس بالاتری در گفتگو با ترامپ در گفتگو با وی شرکت کرد و واکنش تند رئیس جمهوری آمریکا ضد مطبوعات و رسانه های این کشور که متهم به انتشار اخبار جعلی کرد از عصبانیت ترامپ حکایت دارد و اینکه وی فاقد اعتماد به نفس لازم در برگزاری مذاکرات جهانی است .

ه- موضوع در مورد بی اعتمادی محافل جهانی به برنامه های دونالد ترامپ پشت کردن وی به قوانین و معاهدات بین المللی است که از وی فردی بی تعهد در اذهان جهانی به نمایش گذاشته است .به همین دلیل تلاش ترامپ برای تبدیل شدن به چهره تاریخی پاسخگوی انتظارات وی نبود .
دعوت رهبر کره شمالی از ترامپ برای سفر به پیونگ یانگ و ادامه مذاکرات در کره شمالی نشان می دهد که برنده دیدار سنگاپور کیم جون اون بوده که موفق شده است همطراز رئیس جمهوری کره شمالی ظاهر و با وی گفتگو کند .
بسیاری بر این باورند سفر رئیس جمهوری آمریکا به سنگاپور و دیدار با رهبر جوان کره شمالی بدون هر گونه پیش شرطی نشان می دهد که بیش از انکه پیونگ یانگ به این گفتگو نیاز داشته باشد این رئیس جمهوری آمریکا است که به اجرای شوی تبلیغاتی نیاز داشت تا از خود نه تنها قهرمان تاریخی بسازد بلکه موقعیت خود را در انتخابات آتی کنگره آمریکا تقویت نماید . این در حالی است که الگوهای رفتاری ترامپ شخصیت وی نشان می دهد که قادر به اجرای چنین شویی نیست و آینده نه چندان دور آنرا به اثبات خواهند رساند .

سفارت دوفاکتو در تايوان !

همزمان با دیدار دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور ،دولت آمریکا تحت پوشش خبرهای این دیدار ،با برگزاری مراسمی در تایوان ساختمان جدید سفارت دوفاکتو خود را در این جزیره افتتاح کرد که با اعتراض و خشم گسترده چین روبرو شد .دولت پکن تایوان را بخش لاینفک از خاک خود می داند و ترامپ را به فرصت طلبی در این خصوص متهم می کند.
برخی محافل سیاسی در آمریکا براین باورند که با فروکش کردن احتمالی بحران کره شمالی واشنگتن از اهرم تایوان بر ضد چین با جدیت بیشتری استفاده خواهد کرد .این بدان معنا است که آمریکا در حوزه پاسفیک درصدد است تایوان را به یک متحد تمام عیار خود تبدیل نماید که چین انرا نقض توافقنامه شناسایی چین واحد از سوی واشنگتن می داند .
با توجه به این که گفته می شود کره شمالی متحد چین در منطقه است و آنگونه که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اخیرا ادعا کرد چین سیاستهای پیونگ یانگ را راهبری می کند درصورتی که واقعا چین از ناحیه سیاستهای آمریکا در مورد تایوان احساس نگرانی کند هیچ بعید نیست مذاکرات کره شمالی و آمریکا را به هم بزند .زیرا یکی از مهمترین دلخوری ها و اعتراضهای چین به ترامپ نقض این توافقنامه است و از وی می خواهد به تعهد آمریکا به چین واحد وفادار بماند .
در هر حال ،مذاکرات رهبران آمریکا و کره شمالی با تمام هیاهوی تبلیغاتی در سنگاپور برگزار شد دولت این کشور هزینه های امنیتی آن را بالغ بر بیست میلیون دلار عنوان کرد .اما اینکه فاتح این مذاکرات ترامپ یا کيم بوده تحلیلگران رای به رهبر کره شمالی می دهند و براین اعتقادند وی بدون هر گونه هیاهوی تبلیغاتی در قد و قواره ترامپ در مذاکرات حاضر شد . وی تحت تاثیر اعتماد به نفس کیم جونگ اون ،وی را فردی با هوش خطاب کرد .
بنابراین بر خلاف وعده هایی که رهبرکره شمالی ممکن است در مورد خلع سلاح هسته ای داده باشد بعید به نظر می رسد در ارتباط با کره شمالی باشد بلکه شامل کل شبه جزیره کره يعني تجهیزات نظامی آمریکا در منطقه نيز می شود.
با این تفاوت که رهبر کره شمالی سابقه اجرای توافقنامه های قبلی واشنگن با پیونگ یانگ را به عنوان درس عبرت پیش روی دارد و اینکه ترامپ به راحتی این اجازه را به خود می دهد که قوانین بین المللی را نقض و تعهدات خود را زیر پا بگذارد .

================

نويسنده : مجيد وقاري - کارشناس سياست در آسيا .

.