پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب؛
مرثیه‌ای برای فضای سبز تبریز
بحران فضای سبز تبریز با یک میلیون و ۷۷۳ هزار نفر جمعیت، روز به روز تشدید می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، تنها دو روز از روز طبیعت(سیزده بدر) در فروردین ۹۷ گذشته بود که در تبریز؛ باغ شهر سابق و بتن شهر کنونی، خبر قلع و قمع درختان ۴۰-۳۰ ساله محله‌ای در شهرک زعفرانیه در شهر پیچید ...
ساکنان محله، اعتراض گسترده‌ای به قتل عام درختان محله اشان داشتند، به طوری که علاوه بر پخش گسترده این اعتراضات در فضای مجازی، پای دوربین‌ها و خبرنگاران هم به ماجرا باز شد، اما انعکاس این خبر تلخ، تاثیری بر سرنوشت تلخ درختان تنومند فضای سبز در آن روز غم انگیز نداشت.
حال بعد از گذشت روز‌ها از این ماجرا، باز گذرمان به محله مذکور افتاد.
جای خالی درختانی که روزگاری در این محل سر به فلک ساییده بودند، قلب و روح آدم را آزار می‌دهد.
گویا پا به قبرستانی سوت و کور گذاشته ای، بی روح و خالی از زندگی و سبزینگی.
خاک هنوز خودش را پیدا نکرده، ریشه‌های درختان بدجور از بیخ کنده شده است.
روی سر درِ یکی از خانه‌های محل، بنر تسلیت سیاه رنگی نصب شده که توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، " تسلیت به فضای سبز، به یاد ۱۲۰ اصله درختی که در ۱۵ فروردین ۹۷ قلع و قمع شد "
در این خانه را که می‌زنم، مردی در را باز می‌کند، او همان پیرمردی است که در روز حادثه، با غم و اندوه فراوان گریه می‌کرد و اشک می‌ریخت.
قتل عام درختان پارک زعفرانیه در ۲ ساعت
او که از سال ۱۳۶۰ ساکن واحد مسکونی روبروی این فضای سبز است از آن روز پرماجرا چنین می‌گوید: در عرض ۲ ساعت با حکم قضایی و مراقبت کامل ماموران نیروی انتظامی و البته بدون اطلاع شهرداری تبریز، ۱۲۰ اصله درخت از ریشه کنده شد، تکه تکه شد و بر پشت نیسان‌ها بار زده و برده شد.
در میان این گفت و گو همسایه دیگری هم به ما ملحق می‌شود و می‌گوید: همه اسناد و مدارک و نقشه‌های منطقه را داریم، اینجا از ۶۰ سال پیش که منطقه شیت بندی شده، به فضای سبز تبدیل شده بود.
او حتی ۳ پلاک دیگر محله را نشان می‌دهد که در کنار فضای سبز قرار دارد و می‌گوید: این‌ها هم بخشی از فضای سبز اصلی بود، اما در طول ۳۰ سال، برای هر کدام پرونده‌ای ساخته و صاحب ملک تراشیدند که آنها هم آمدند و آپارتمان ساختند و فروختند و الان محله و فضای سبزش همانند یک تکه پارچه وصله و پینه دار شده است چرا که ساختمان‌ها بدون رعایت قوانین شهرسازی و به صورت قارچ گونه رشد کرده و حریم فضای سبز هم به کلی نادیده گرفته شده است!
هر چند این درختان آخرین بازمانده‌های فضای سبز ۲۰۰۰ متر مربعی شهرک زعفرانیه بودند، اما به یقین آخرین قربانیان تغییر کاربری کلانشهر تبریز نخواهند بود.
همین است که تبریز نفس ندارد و از فراز شهر، تبریزی که روزگاری باغ شهر ایران لقب گرفته بود، خاکستری و بی روح دیده می‌شود، آن قدر بی رنگ و روح که حتی شهردار تبریز، آن را شهری فقیر می‌نامد و می‌گوید: تبریز، فقر فضای سبز دارد.
فضای سبز محدود تبریز، دستخوش ناملایمت ها
رئیس اداره پایش و نظارت حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی هم می‌گوید: استاندارد سرانه فضای سبز برای هر شهروند در کشور ما ۲۵ متر مربع است و این رقم در داخل شهر تبریز ۴ و در حومه شهر ۸ و نیم مترمربع است، بر این اساس تبریزاز دیگر کلانشهر‌های کشور هم فقیرتر است، زیرا آنها دست کم تا ۱۰ متر مربع سرانه دارند.
رضا فدایی در ادامه می‌گوید: همین فضای سبز موجود هم به صورت علمی و اصولی، مدیریت نمی‌شود چرا که مدیریتشان به پیمانکارانی سپرده شده که صلاحیت لازم و کافی را ندارند.
به گفته او، علاوه بر این، فضای سبز موجود در تبریز با کم آبی‌های اخیر هم هماهنگی ندارد و سیستم آبیاری قدیمی و چمن کاری زیادی دارد، در حالیکه گزینه مطلوب برای تبریز، فضای سبز مشجر با گونه‌های متناسب با اقلیم کوهستانی و سرد شهر است که بتواند در همه فصول سال، پابر جا بوده و هوای تازه به کالبد شهر و شهروندان بدمد.
آمار آمالی از سرانه فضای سبز و پارک های محله ای تبریز !
مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز، به انبوه سوالات ما و شهروندان پاسخ درستی نمی‌دهد و می‌گوید: با توجه به وجود فضای سبز گسترده در داخل پادگان ها، مراکز آموزش عالی و برخی ادارات و کارخانه ها، هم اکنون سرانه فضای سبزدر تبریز ۱۶.۵ متر مربع است!
علی مدبر، احتمالا چمن کاری ناخوش احوال زمین‌های فوتبال تبریز را هم به حساب سرانه فضای سبز شهروندان این کلان شهر گذاشته، چون سرانه نهایی را ۲۰ مترمربع اعلام می‌کند و معتقد است در طول سال‌های گذشته، اقدامات زیادی برای افزایش سرانه فضای سبز کلانشهر تبریز صورت گرفته و ما هم اکنون ۲۶۵۰ هکتار فضای سبز داریم که ۶۵۰ هکتار آن داخل شهر قرار دارد!
او همچنین می‌گوید: هم اکنون در تبریز ۲۴۰ پارک محله‌ای وجود دارد، در حالی که اغلب شهروندان تبریز چنین نظری ندارند، چرا که واقعیت این است که در بافت قدیمی شهر، تقریبا هیچ فضای سبز محله‌ای دیده نمی‌شود، حتی در شهرک‌های تازه احداث هم اوضاع به همین منوال است و خبری از دار و درخت و چمن نیست.
مثلا یکی از ساکنان محلات شهرک باغمیشه تبریزمی گوید: تا چشم کار می‌کند آپارتمان است! نه مکانی برای نشستن افراد مسن هست و نه جایی برای بازی بچه ها! اگر کسی بخواهد پارک برود، مجبور است از بزرگراه عبور کرده و به آن طرف شهرک برود.
صاحب یک بنگاه املاک در شهرک باغمیشه هم می‌گوید: تنها محدوده فضای سبز محله سال هاست به حال خود رها شده است.
بنگاه دار جوان می‌گوید: مالکان این زمین ها، با شهرداری به توافق نمی‌رسند و با قصد و نیت تجاری سازی، مبالغ هنگفتی برای واگذاری زمین‌ها از فضای سبز مطالبه می‌کنند.
همت شخصی برای ایجاد فضای سبز
روبروی همین محدوده فضای سبز شهرک باغمیشه، مردی که ۱۵ سال است سوپرمارکتی را اداره می‌کند، از نبود کمترین فضای سبز که حق مسلم هر شهروندی است به ستوه آمده و خودش دست به کار شده و فضای سبز کوچکی در اطراف مغازه اش ایجاد کرده است.
او می‌گوید: همین فضای سبز کوچک هم با هزینه شخصی خودم و تشویق همسایه‌ها شکل گرفته است و شهرداری منطقه حتی برای تامین آب و گل و درخت آن کوچک‌ترین کمکی نکرده است.
به سراغ شهردار تبریز که خودش هم قبول دارد اوضاع فضای سبز تبریز خراب است می‌روم.
ایرج شهین باهر می‌گوید: از وقتی شهر، وارد مرحله توسعه شده، همه به دنبال ساخت خانه اند نه کاشت درخت!
شهردار تبریز در اندیشه توسعه فضای سبز تبریز
می‌گویم این خانه‌ها مثل خوره به جان فضای سبز افتاده است، پاسخ می‌دهد: من تازه ۷ ماه است به عنوان شهردار در خدمت شهروندان تبریز هستم و تصمیم دارم از این به بعد اجازه قطع هیچ درختی را به هیچ کس و ارگانی ندهم، اتفاقاتی هم که اخیرا به قلع و قمع صد‌ها درخت منجر می‌شود، حکمشان سال‌ها قبل صادر شده است و کاری از دست من بر نمی‌آید!
شهین باهر می‌گوید: تا جایی که بتوانیم فضای سبز را توسعه می‌دهم و با این که امکان توسعه فضای سبز در محلات قدیمی نیست و حتی تملک اراضی در این مناطق منتفی است، اما برای شهرک‌های جدید می‌توان کار‌های زیادی کرد، البته مطابق با طرح و نقشه اصولی و علم شهرسازی.
به حرف و قول‌های شهردار تبریز دل خوش می‌کنم و برای آگاهی از روند اجرای طرح جامع تبریز به سراغ مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی می‌روم، طرحی که پایه و اساس طرح تفضیلی شهر به شمار می‌رود تا بر مبنای آن توسعه پایدار تبریز شکل بگیرد.
افزایش سرانه فضای تبریز در سایه طرح تفضیلی جدید
توحید اخلاقی می‌گوید: در طرح جامع قبلی که هم اکنون در کلانشهر تبریز اجرا می‌شود، سرانه فضای سبز تحقق یافته ۴ متر مربع است، اما در طرح جدید که از سال ۹۳ پیگیر آن در شورای عالی شهرسازی و معماری هستیم، این عدد به ۱۲ خواهد رسید. (در عجبم چگونه مسئول فضای سبز تبریز، با صراحت و درایت سرانه کنونی فضای سبز تبریز را ۱۶.۵ مترمربع اعلام می‌کند!)
اخلاقی زمان اجرای طرح جدید را منوط به اتمام ۳۱ پیش نیاز طرح می‌داند.
با این حساب معلوم نیست این قضیه تا چند سال به درازا می‌کشد و تا چند سال دیگر حسرت فضای سبز بر دل تبریز سنگینی می‌کند.
نگاهی به نقشه طرح جامع جدید و قدیم می‌کنم و می‌گویم: در طرح جدید همچنان محلات مسکونی ما از فضای سبز جدیدی برخوردار نیست و گویا قرار است سرانه مد نظر، تنها با احداث چند محدوده گسترده در حاشیه شهر، زیاد شود!
پاسخ اخلاقی قانع کننده نیست، چرا که می‌گوید: ارزش زمین مسکونی به قدری بالاست که در مقابل هر گونه قانون و استاندارد می‌ایستد!
می‌گوید: شمال شهر تبریز به واقع در گذشته‌ی نه چندان دوری، فضای سبز گسترده‌ای داشته، اما به علت سودجویی و منفعت طلبی ها، امروز تبدیل به شهرک مسکونی شده است و نه تنها در این نقطه شهر، بلکه در جای جای شهر، مجتمع‌های مسکونی و تجاری متعددی به جای درختان سرسبز شهرمان سبز شده، قد علم کرده و سر به آسمان ساییده اند.
به هر حال، ما در تبریز زندگی می‌کنیم، شهری که اغلب کودکانش پارکی برای بازی ندارند، شهری که نیمی از فصل‌های سرد سال را با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کند و ساکنانش به جای اکسیژن، دود و دم تنفس می‌کنند و اگر کسی هوای نفس تازه به سرش زد، باید به ارتفاعات و تفرج گاه‌های حاشیه شهر همانند عون بن علی یا ائل گولی برود.
بسیاری از ما ساکنان کلانشهر تبریز، خوب می‌دانیم وقتی در و پنجره خانه هایمان را باز می‌کنیم، تا چشم کار می‌کند فقط آپارتمان می‌بینیم و خیابان و فراتر از آنها، هاله‌ای از غبار خاکستری که بر پیکر شهر چنبره زده و جلوی نفس کشیدنش را گرفته است.
گزارش آماده انتشار است و باز خبر‌هایی به گوش می‌رسد...
قطع درختان یکی از محلات تبریز با نقشه قبلی و بعد از چند ماه تزریق مواد خشکاننده به ریشه درختان...
تخریب پارک بانوان در ولیعصر به بهانه ساخت مجتمع ورزشی ...
نمی‌دانم وقتی هوایی برای نفس کشیدن نداریم، چگونه می‌خواهیم ورزش کنیم!
انتشار یافته: ۱
چرا فضای سبز شهر دوستداشتنی تبریز بسیار بسیار کم است بیایید شهرمان را به سبزی تزیین کنیم ما ادعا داریم که زه شهر اروپایی داریم اما غافل از اینکه ما حتی کمتر از ارومیه و زنجان و همدان فضای سبز داریم و بخاطر اینه که در تابستان بیشتر اهالی اذربایجان شرقی غربی همدان زنجان بعلت کمبود مراکز تفریحی و گردشگری راهی فلان استانهای شرقی میشوند میدانید و که کدام استانها را گفتم اره شمال و اردبیل بخصوص اردبیل که سرمایه ءذاری عظیمی در گردشگری کرده ما با ان همه سرمایه و کاخانه و هدر دادن ارهای زیر زمینی برای صنایعمان در ماراتونی جالب از اردبیل شکست خورویم ان هم در توریست انشاالله که مسولان ما اگاه باسند نظر شما